Orhan Kemal 15 Eylül 1914 yılında Adana Ceyhan’da doğmuştur. Toplumsal gerçekçi roman türünün öncülerindedir. Gerçek ismi Mehmet Raşit Öğütçü’dür.
Türkiye Büyük Millet Meclisi ilk kurulduğunda Kastamonu mebusu olan daha sonraları İstiklal mahkemelerinde yargılanmış olan Abdülkadir Kemali Bey’in oğludur Orhan Kemal.
1930 yılında babası Abdülkadir Bey’in Ahrar Fırkasını kurmak ve gazete çıkarmak nedeni ile ölüm korkusu sonucunda Suriye’ye kaçması üzerine ortaokul son sınıftayken okulu bırakmak zorunda kalmıştır. Bu süreçte Lübnan ve Suriye’de yaşamıştır. Adana’ya döndüğünde işçilik, ambar memurluğu gibi işlerde çalıştı.
Orhan Kemal 1939 yılında askere gitti. Askerdeyken komünizm propagandası yapmak suçu ile 5 yıl hapse mahkûm edildi. Bursa cezaevine nakledildi ve burada Nazım Hikmet ile tanışarak yazarlığının dönüm noktasını çizmiş oldu.
1943 yılında cezaevinden çıktıktan sonra Adana’ya döndü hamallık, sebze hamallığı ve verem savaşta kâtiplik yaptı.
1950 yılında İstanbul’a taşındı, yazılarıyla para kazandı. Bir lokantada yaptığı konuşmada komünizm propagandası yaptığı iddiası ile yargılandı ve serbest bırakıldı.
Orhan Kemal Nazım Hikmet’in etkisi ile düz yazıya yöneldi. Düzyazı türünde ilk romanı Babaevi’nin bir bölümü Balık Yeni Edebiyat dergisinde yayınlandı. Bu yazıyı Bacaksız Orhan lakabı ile yayınladı.
İlk öykülerini farklı takma isimler ile yine aynı dergide yayınladı. Roman dışında film senaryoları yazdı. Kardeş Payı, 72. Koğuş, Eskici Dükkanı gibi eserlerini oyunlaştırdı.
72. Koğuş oyunu ile Ankara Sanat Severler Derneğinde en iyi oyun yazarı seçildi. Eserlerinde günlük yaşamı konu aldı. Kitaplarında yer verdiği kahramanlar genellikle yoksul ve sömürülen insanlardan seçti.
Eserlerinde genelde toplumsal yapının çelişkilerini büyük bir ustalıkla vurguladı. Orhan Kemal’in günümüzde en sevilen eseri Mahalle Kavgası olmuştur.
Yazarlığının olgun dönemlerinde Çukurova’nın toplumsal sorunlarını ve fabrika işçilerini işledi. 2 Haziran 1970 yılında 56 yaşında tedavi gördüğü Sofya’da hastanede beyin kanmasından hayatını kaybetti.
Asıl adı Mehmet Raşit Öğütçü olan Orhan Kemal, 15 Eylül 1914 tarihinde Adana’nın Ceyhan ilçesinde doğmuştur. Türk oyun ve roman yazarıdır. Babası o dönemde Çanakkale cephesinde, Dardanos'ta topçu teğmeni olan avukat Abdülkadir Kemali Bey’dir. Annesi ise rüştiye mezunu, iki yıl memleketinde ilkokul öğretmenliği yapmış Adanalı Azime Hanım'dır. Çocukluğunun ilk yılları Adana’da geçmiştir. 1. Dünya Savaşı'ndan sonra Adana’nın Fransız işgaline uğraması üzerine ailesi önce Niğde'ye, sonra Konya'ya taşınmıştır. Konya’da bulunduğu dönemde Kuvay-ı Milliye hareketine karşı Delibaş isyanını görmüştür. Sonrasında Ankara'ya taşınan aile, 1923'te Adana'ya dönmüştür. Ceyhan’da çiftçilik yapmaya başlayan babası Abdülkadir Kemali Bey, Toksöz gazetesini çıkarmıştır. Babasının aktif siyaset yaşamı içinde olmasına rağmen Orhan Kemal bu yıllarda siyaset ile ilgilenmemiştir. Abdülkadir Bey, Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kendini fesh etmesinden sonra partisini kapatıp Suriye'ye kaçmıştır. 1931'de aile Beyrut'a taşınmıştır.
Orhan Kemal, çocuğu doğduktan sonra İstanbul’a yerleşmiş ve geçimini kitap, makale ve film senaryosu yazarak sağlamıştır. 1952'de yayımladığı Murtaza ve Cemile adlı romanları ile tanınmaya başlamıştır. 1954 yılında Bereketli Topraklar Üzerinde adlı romanı yayımlamış ve eserinde topraksız tarım işçilerinin dramını işlemiştir. Aynı yıl içinde 72. Koğuş’u yazmaya başlamıştır. Orhan Kemal, yaşamı boyunca oldukça fazla roman, öykü ve oyun kaleme almış bir yazardır. Bununla birlikte anı, inceleme ve röportaj türlerinde de eserler vermiştir. Oldukça fazla sayıda kitabı ile Orhan Kemal eserleri geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmıştır. Orhan Kemal’in eserlerinden bazıları kategorilere göre aşağıda listelenmiştir.
Orhan Kemal, Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Yaşamı boyunca pek çok eser kaleme almıştır. Bunlardan bazıları okurlar tarafından daha fazla beğenilmiş ve konularıyla ön plana çıkmıştır. En ünlü Orhan Kemal kitapları ve konuları kısaca aşağıda listelenmiştir.
Orhan Kemal’in çok sayıda öyküsü bulunmaktadır. Yazarın bazı eserleri okuyucuların daha fazla beğenisini kazanmıştır. Orhan Kemal hikaye kitapları arasında en sevilenler aşağıda listelenmiştir.
Orhan Kemal, daha çok roman yazsa da hikaye kitaplarıyla da pek çok ödül kazanmıştır. Listede yer alan kitaplar dışında da pek çok öykü kitabına sahiptir.
Orhan Kemal kitaplarında her zaman işçiler, birey-toplum ilişkisi, ezilenler, yoksulluk, toplumsal değişimler ve sorunlar gibi pek çok konuyu işlemiştir. Orhan Kemal, küçük yaşta ekmek kavgası vermeye başladığı için kitaplarında ekmek parası kazanma mücadelesini sıklıkla işlemiştir. Orhan Kemal romanları aşağıda listelenmiştir.
Orhan Kemal kitapları, ele alınan konuları ile beğeni kazanmış eserlerdir. Okuyucuların beğenisini kazanan Orhan Kemal kitaplarından oldukça fazlası senaryolaştırılmış ve filme alınmıştır. Okuyucuların beğenisini kazandıktan sonra geniş bir izleyici kitlesine de ulaşan kitaplar uyarlamalardan sonra popülerliğini artırmıştır. Orhan Kemal öykü kitapları ve romanları arasından filme uyarlanan bazı eserler aşağıda listelenmiştir.
Orhan Kemal, yazdığı romanlar ve öyküler ile pek çok ödül kazanmıştır. Aldığı ödüller sırasıyla aşağıda listelenmiştir.
Orhan Kemal okunması gereken kitaplar arasında bu eserler sayılmaktadır. Hikayeleri ve konularıyla ödüllendirilen bu kitaplar, önemli konulara değinen eserlerdir. Orhan Kemal, eserlerinde toplumda var olan kişilerin hikayelerini işlemiş bir yazardır.
Orhan Kemal, yazdığı kitapların çoğunu seri halinde devam ettirmiştir. İkileme veya üçleme şeklinde pek çok kitabı bulunmaktadır. Kendi hayatını anlattığı Küçük Adam’ın Romanı adlı üçlemesi, onu en çok sevilen eserleri arasında yer almaktadır. Bu seride Orhan Kemal Baba Evi adı verdiği ilk kitabında, çocukluktan gençliğe geçişini anlatmaktadır. Zorlu bir çocukluk geçiren Kemal, anne ve babasıyla olan yaşantısını işlemiştir. Yaşam mücadelesini anlattığı kitap, otobiyografik eser olma özelliğini de taşımaktadır.
Üçlemenin ikinci kitabı olan “Avare Yıllar”da ise Orhan Kemal, baba evinden ayrılışını ve başıboş gençlik dönemlerini anlatır. Zorlu bir çocukluğun ardından yetişkinliğe geçişte yaşadığı doğruları bulma mücadelesindeki korkularının, kaçışlarının ve geri dönüşlerinin romanıdır. Üçlemenin son kitabı olan “Cemile” ise Orhan Kemal’in evlilik hayatından izler taşmaktadır. Arka planında 1934 yılında Adana'daki yoksul bir işçi mahallesi ve işçilerin ekmek parası için verdiği mücadele anlatılmaktadır. Güzel Boşnak kızı, işçi Cemile ile 24 lira 95 kuruş aylığa mahkum Kâtip Necati'nin aşk öyküsüdür.
Orhan Kemal “Hanımın Çiftliği” üçlemesi ile de oldukça ses getirmiştir. Serinin ilk kitabının ismi “Vukuat Var”dır. Fakir halk ve toprak ağalarının yaşam koşulları konu edilmiştir. Dönemin işçi sorunlarına dikkat çekmiştir. Serinin ikinci kitabı ise “Hanım Çiftliği”dir ve seriye ismini veren kitap da budur. İlk kitaptaki karakterlerin yaşantısı burada da devam etmektedir. Yalnız bu kitapta üzerinde daha çok durulan konu sınıflar arası mücadeledir. Orhan Kemal Hanımın Çiftliği adlı kitabı filmlere ve dizilere de konu olmuştur. Üçlemenin son kitabı ise “Kaçak”tır. Bu romanında yazar, topraksız köylünün umutsuzluğu, çaresizliği ve yalnızlığını işlemiştir.
Orhan Kemal, “Suçlu” adını verdiği ve iki kitaptan oluşan serisinde ise, erken yaşta sokağa atılan bir çocuğun yaşam karşısında verdiği mücadeleyi konu almıştır. Hayallerine sıkı sıkıya bağlı bu çocuk, erken yaşta büyümek zorunda kalmıştır. Serinin ikinci kitabı ise “Sokakların Çocuğu”dur. Bu eserde ise sokakta yaşayan ve toplumdan dışlanan Cevdet’in cinsel hayatı üzerinde durulmuştur.
Pek çok kitabı bulunan Orhan Kemal, kitaplarında çeşitli konuları ele almıştır. Yani geniş bir okuyucu kitlesine sahiptir. Öykü, roman, oyun gibi farklı türlerde yazdığı için her okuma zevkine hitap etmektedir. Özellikle toplumsal sorunlara değindiği için yetişkinlerin okuma seviyesine uygun ilgi çekici konularda yazmıştır. Yine de farklı yaş gruplarına hitap eden kitapları da bulunmaktadır. Ayrıca çoğu kitabında, okuyucu için üst yaş kısıtlaması bulunmamaktadır. Orhan Kemal’in eserlerini okuyan farklı yaşlardaki kişiler farklı anlamlar çıkarabilmektedir. Orhan Kemal’in kitaplarının fiyatları, bazı faktörlere göre değişiklik göstermektedir..
Orhan Kemal kitaplarının fiyat aralığı 5 TL ve özel baskılar dahil 150 TL arasında değişmektedir. Orhan Kemal kitaplarının fiyatını belirleyen faktörler aşağıda listelenmiştir:
Orhan Kemal’in kitaplarının özetlerine ve konularına bakıldığında aydınlık gerçekçilik akımı içinde yer alan bir yazar olduğu görülmektedir. Bu akımda eser veren Sabahattin Ali, Rıfat Ilgaz, Yaşar Kemal ve Kemal Tahir gibi pek çok önemli yazar vardır. Onlar da önemli toplumsal gerçekliklere değinen pek çok kitap yazmıştır. Her öykü kitabında çeşitli toplumsal sorunlara ve gerçeklere değinilmiştir. Çok sayıda eser vermiş olan bu yazarlar, kitaplarında anlaşılır olmayı hedeflemiştir. Bu yüzden dillerini her zaman açık ve anlaşılır kurmaya çalışmışlardır. Okuyucuların ilgisini çeken ve beğeni kazanan pek çok toplumcu gerçekçi hikaye vardır. Geniş okuyucu kitlesine hitap eden Orhan Kemal benzeri yazarların bazı eserleri aşağıda listelenmiştir:
