Halide Edib Adıvar kitapları, çeşitli konular ile eski dönemde yaşanan olayların günümüzde de yaşanabilirliği açısından geniş bir kitlenin ilgisini çekmektedir. Adıvar’ın kaleminden dökülen eserler, geniş içeriği ve farklı duyguların yansıtılması sayesinde ilgi odağı olmaktadır. Halide Edib Adıvar kitapları, ciltli ya da ciltsiz olmak üzere iki farklı türde yayımlanmaktadır. Hayatın her alanına ait yazılan eserler bir bütün halinde basılarak okurların beğenisine sunulmaktadır. Kitabın türü, amacı ve konusunda değişiklik yaşanmasıyla beraber her kitabın konu olarak ortak bir noktası bulunmaktadır. Halide Edib Adıvar kitapları Türkiye’de öncü kabul edilen, edebiyat alanında bir simge haline gelen eserlerdir. Halide Edib Adıvar’ın 30 adet eseri aşağıda listelenmiştir.
Halide Edib Adıvar, genel olarak farklı konularda eserler ortaya koyan, birçok farklı noktaya deyinen ve bununla birlikte toplumsal konuları göz önünde bulunduran bir yazardır. Halide Edib Adıvar tarafından hassasiyetle kaleme alınan eserler, birçok farklı hayata ayna tutmaktadır. Halide Edib’in eserlerinde Anadolu yaşantısının zorluk ve mücadeleleri genel bir çerçevede gözler önüne serilmektedir. İşlediği konular ile dikkat çeken eserler, günümüzde hala büyük bir ilgi ile okunmaktadır. Eserlerinde toplumsal konuları ve kadınların hayat mücadelelerini ele alan Halide Edib Adıvar, yaşadığı dönemin olaylarınını yansıtan eserler kaleme almıştır. Halide Edib’in eserlerinde geçen başlıca temalar aşağıda listelenmiştir:
Listelenmiş olan bu konu başlıkları, yazarın kitaplarında en çok işlediği konular arasındadır. Türkçülük, toplum, Anadolu insanı, Memleketçilik ve Milliyetçilik gibi konuların geçtiği kitapları okumak, milli duyguları uyandırmakta ve o zamanki Türkiye şartları hakkında bilgi edinmeyi sağlamaktadır.
Halide Edib Adıvar, 1884 yılında İstanbul'da dünyaya gözlerini açmıştır. Milli edebiyatın en önemli romancılarından birisidir. İşgal sırasında Milli Mücadele’de aktif rol oynamış, özellikle de konuşma yaptığı Sultanahmet mitinginde ülkeyi işgaller konusunda hareket etmeye davet etmiştir. Bu konuşmalardan sonra idama mahkûm edilen Halide Edib Adıvar Milli Mücadele’ye katılmak için Anadolu'ya gitmiştir. Yazar, sivil olmasına rağmen bir savaş kahramanı olarak kabul edilmiştir. Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal ile birlikte cephede görev yapmış, savaş sırasında Anadolu Ajansı'nın kurulmasına yardım etmiş ve gazetecilik yapmıştır. Savaş sırasında yaptıklarından dolayı İstiklal Madalyası almıştır. Edebiyat hayatı 2. Meşrutiyetle başlayan Adıvar, 1908'de gazetelerde kadın hakları üzerine yazdığı yazılarıyla boy göstermeye başlamıştır. Çalışmalarında, kadının eğitimi ve toplumdaki yeri üzerinde durarak yazılarında kadın haklarını savunmuştur. Onun romanları, daha önce Türk roman ve hikâyelerinin arka planında kalan kadınları idealize etmektedir. Eserlerinde kadınlar hem ana karakter hem de güçlü kadınlara örnek karakterlerdir.
Halide Edib Adıvar eserleri kapsamında öneri isteyenler için yazarın birçok kitabı listelenmektedir. Halide Edip Adıvar en iyi kitapları listesinde yer alan kitaplardan bazıları aşağıda sıralanmıştır.,
Halide Edib Adıvar, bir yazar olarak kadınların sorunlarına ve toplumun kadına bakış açısına odaklanmıştır. Osmanlı toplumunun alaturka/geleneksel kadınlarını “tez” olarak adlandırmakta, Batılı kadınları ise “antitez” olarak adlandırmaktadır. Avrupa ve Amerika'yı iyi bilen ve birçok Batılı kadınla arkadaşlık etme fırsatı bulan Halide Edib Adıvar, olumlu ve olumsuz olmak üzere iki tür "antitez" örneği de vermektedir.
Halide Edib Adıvar’ın çoğu romanında eleştiri kapsamında konu edinilen Avrupalı alafranga kadınlara karşı tutumu, yaşadığı dönemde Anadolu'da sahip olduğu kadınların izlenimi ile daha da sertleşmiştir.
Geleneksel bir Türk kadını, Batılı kadının pozitif modelini örnek alarak Batı kültürünün değerlerini taklitten uzak bir yaklaşımla değerlendirip içselleştirdiğinde, yazarın idealize ettiği bir "yeni kadın" modeli ile karşılaşılmaktadır. Güçlü ve sosyal duyarlı "yeni kadın", yazarın okurlara rol model olarak sunduğu bir karaktere sahip olacak ve Doğu ile Batıyı birleştirerek Türkiye'nin daha çok benimsediği bir role sahip olacaktır.
Kadının aile içindeki konumu, evliliğe yönelik beklentileri ve eşleriyle yaşadıkları sorunlar, sosyolojik olarak değerlendirilen kimlik yönelim bozukluğu, çatışma ve insan psikolojisindeki bölünmelerin durumunun aile kurumuna dayandığı görülmektedir. Kadınların çevrelerindeki insanlara, milletlerine veya ülkelerine karşı sorumluluk duygusu ve bu değerlere bağlılığı da Halide Edib Adıvar’ın kadınlara işaret ettiği tezdir ve idealize ettiği tüm kadınların bu özelliklere sahip olduğu görülmektedir. Öncelikle, kadınların eğilimlerini ve geleneksel olarak alafranga veya idealize edilmiş kadın formlarından hangisiyle ilişki kurduklarını ortaya koyan belirli veriler onların kıyafetleridir. Yazar, inkâr ettiği ya da model olarak gösterdiği kadının kıyafetine de bazı anlamlar yüklemektedir. Ancak edebi hayatı boyunca toplumdaki değişiklikleri dikkate alan Halide Edib Adıvar, idealize ettiği giyim tarzını bazı açılardan değiştirmiştir.
Kadın konulu Halide Edip Adıvar romanları aşağıda listelenmiştir:
Tüm romanlarında kadın eğitimini sorgulayan yazar, eğitimci yönünü ve deneyimini kullanarak kadın eğitiminde mükemmel bir anlayış sergilemeye çalış. Doğu ve Batı'nın kültürel değerlerinin eğitimde sentezlenmesi gerektiğine inanan Halide Edib, eğitimin artırılmasının ve tüm sosyal sınıflardan öğrencilerin bu fırsattan yararlanabilmesi gerekliliğine inanmaktadır. Yazarın romanlarının en önemli amaçlarından biri, yaygın bir yanlışlık olarak kabul edilen kız çocuklarının eğitiminin gereksiz ve hatta kabul edilemez olduğu görüşünü değiştirmektir. Halide Edib Adıvar, geniş bir yelpaze içerisinden seçtiği kadın tiplerini olumlu ve olumsuz yönleriyle de sunarak her kesimden kadının örnek alabileceği bir model sunmaya çalışmaktadır. Kısacası yazar, modernleşme ve batılılaşma deneyimini eserlerinde kadın karakterler ve hayatları üzerinden yansıtmış, romanlarıyla topluma ışık tutmuştur.
Halide Edib Adıvar, Milli Mücadele'den bu yana en popüler yazarlardandır. Eserlerinde başkarakter olarak kadınları seçmektedir. Halide Edib Adıvar’ın eserleri toplumsal bir kimliğe de sahiptir. Halide Edib Adıvar, çoğu eserinde anlatı türünü benimsemiştir. Eserlerinde genellikle kadın meselelerini ele almış, eğitilmiş kadının toplumdaki yerini aramış ve, Millî Mücadele dönemini anlatmıştır. Halide Edib Adıvar'ın anı türünde eserleri de vardır. Cumhuriyet dönemi yazarlarından olan Halide Edib Adıvar'ın anı türündeki 2 adet kitabı aşağıda listelenmiştir.
Günümüzde Can Yayınları tarafından yayımlanmakta olan “Mor Salkımlı Ev” 341 sayfadan oluşmaktadır. Selim İleri kitap için "Mor Salkımlı Ev, yakın tarihimizin ruh iklimini anlamak, kavramak ve o iklimde yaşamak açısından eşsiz bir anı kitabıdır. Burada Halide Edib, kendi çocukluğunu, yetişme yıllarını, ilk yazılarını, ilk evliliğini, eşinden ayrılışını, Milli Mücadele`ye hangi sebeplerle başlandığını kaleme getirirken; bir yandan da imparatorluğun son dönem peyzajını çizer." sözlerini yazmıştır.
Halide Edib Adıvar, eserlerinde gerek toplumsal gerek bireysel konuları ele almaktadır. CHP Sanat Mükafatı Roman Ödülü almış olan yazarın bilinen başka bir edebiyat ödülü yoktur. Eserlerinde ele aldığı çeşitli temalarla okuyucu karşısına çıkmaktadır. Halide Edib'in eserleri üç dönemde toplanabilmektedir. Birinci döneminde, “Seviye Talip”, “Handan” ve “Kalp Ağrısı” gibi daha bireysel temaları ve kadın psikolojisini araştırdığı eserler yer almaktadır. Psikolojik analizler özellikle bu döneme ait eserlerde görülmektedir. İkinci dönem Milli Mücadele yıllarını işlediği “Ateşten Gömlek” ve “Vurun Kahpeye” gibi eserlerini yazdığı dönemdir. Bu dönem eserlerinde milli duygular ön plandadır. Üçüncü dönem ise Milli Mücadele sonrasında toplumsal ve sosyal konulara yöneldiği ve bu anlayışla “Sinekli Bakkal”, “Tatarcık” ve “Sonsuz Panayır” gibi romanları kaleme aldığı dönemdir.
Halide Edib Adıvar, Türkiye'de Avrupa ülkelerinde bulunmayan kadın erkek arkadaşlığının iyi bir zeminini bulmuştur. Eserlerin bir diğer ortak noktası da yasak aşk maceraları temasıdır. Bu yasak aşk temasında kadın ve erkek kahramanlar çevrelerindeki belirli kişilerle iç ve dış çatışmalar yaşamaktadır.
