Tükendi
Gelince Haber VerFrankenstein romanı, İngiliz yazar Mary Shelley tarafından 1 Ocak 1818 tarihinde Londra’da isimsiz olarak yayımlanan gotik kurgudur. Kitapta genç, çılgın bilim insanı Victor Frankenstein’ın yarattığı şekli garip fakat akıllı bir yaratığın hikayesini anlatmaktadır. Yazarın gördüğü bir kabus sonrası kaleme aldığı Frankenstein romanı literatüre “çılgın bilim adamı” tiplemesini kazandırmıştır.
Mary Shelley (30 Ağustos 1797 - 1 Şubat 1851), Londra’da dünyaya gelen, yazdığı romanlar ile dünya çapında büyük bir üne kavuşmuş İngiliz yazardır. En ünlü kitabı olan “Frankenstein” romanını yazmaya başladığında henüz 18 yaşındadır. Farklı türlerde romanlar kaleme alan Mary Shelley, 53 yaşındayken vefat etmiştir.
Frankenstein kitabının fiyat aralığı 7 TL ve özel baskılar dahil 43 TL arasında değişmektedir. Frankenstein kitabının fiyatını belirleyen faktörler aşağıda listelenmiştir:
Frankenstein kitabının yazarı Mary Shelley’dir. Mary Shelley (30 Ağustos 1797 - 1 Şubat 1851), radikal siyasal görüşleriyle ön plana çıkan gazeteci, politik filozof ve yazar William Godwin ile kadın hakları savunucusu, yazar Mary Wollstonecraft’ın çocuğu olarak Londra’da dünyaya gelmiş İngiliz yazardır.
Mary Shelley’nin annesi doğumdan kısa süre sonra öldüğü için yazar annesini tanıyamamıştır. Yazarın bakımını babası ve üvey kardeşi üstlenmiştir. Çocukluk döneminde çokça kitap okuyan ve hikayeler yazan Mary Shelley, babasının Mary Jane Clarimont ile evlenmesinden sonra zor bir çocukluk dönemi geçirmiştir. Mary Jane Clarimont, iyi eğitim almış, iki çocuk sahibi İngiliz yazar, yayımcı ve kitapçıdır.
Mary Shelley, döneminin şartlarına göre iyi eğitim görmüş bir kız çocuğudur. Mürebbiye ile büyüyen yazar babası tarafından kaleme alınan Roma ve Yunan tarihi hakkındaki çocuk kitaplarını okumuş, az da olsa resim eğitimi almıştır.
Mary Shelley 1814 yılında, döneminde oldukça ünlü romantik şair Percy Bysshe Shelley’e aşık olmuştur. Aşık olduğu dönemde henüz 16 yaşında olan Mary Shelley, sevgilisi şair Percy Bysshe Shelley evli olduğu için sevgilisiyle İsviçre’ye kaçmıştır. Babası bu ilişkiyi onaylamamıştır. Sevgilisinin evli olduğu kadın vefat edene kadar Londra’ya geri dönemeyen Mary Shelley, sevgilisinin eşinin ölmesi üzerine 1816’da Londra’ya dönmüş ve Percy Bysshe Shelley ile evlenmiştir. Londra’nın ardından İtalya’ya yerleşmişlerdir. Percy Bysshe Shelley, 1822 yılında İtalya açıklarında boğularak vefat etmiştir. 4 çocuk sahibi olan Mary Shelley’nin sadece Percy Florence Shelley isimli oğlu yetişkinlik dönemine kadar hayatta kalmıştır. Diğer çocuklarının hepsi küçük yaşta vefat etmiştir. Çocuklarının vefatı yazarın depresyon yaşamasına neden olmuştur.
Mary Shelley, eşinin ölümünün ardından İngiltere’ye geri dönmüştür. İngiltere’ye döndükten sonra çocuğu ile ilgilenirken bir yandan da yeni romanlar kaleme almıştır. Beyin tümörü nedeniyle vefat ettiği 1851 yılına kadar yazarlıkla uğraşan Mary Shelley’nin Karanlık Yazılar, Maurice, ya da Balıkçının Kulübesi ve Son İnsan isimli eserleri de Türkçeye tercüme edilmiştir.
Mary Shelley adına İngiltere, Bath’de 4 katlı bir müze açılmıştır. Müzenin bir kısmı Frankenstein’a adanmıştır. Bazı kısımlarına çocukların ve astım, epilepsi gibi rahatsızlıkları olanların girmesi tavsiye edilmemektedir. Müze "Mary Shelley’s House of Frankenstein" adını taşımaktadır.
Frankenstein kitabı 288 sayfadan oluşmaktadır. Yayınevine ve özel baskılara göre sayfa sayısında değişiklikler olmaktadır.
Frankenstein kitabı gotik roman türündedir. Bu türün ilk örneği Horace Walpole’ın 1765’de yazılan "Otranto Şatosu" isimli romanıdır. Bu roman türünde romantizm akımının etkisi de vardır. Türün en popüler olduğu dönem 1800’lü yıllar ve 1900’lü yılların başıdır. Gotik türdeki eserlerde genelde ana karakterler yalnızdır. Eserlerde bir kahraman karakter, zor durumda kalmış kadın karakterler ve gotik mimariye sahip mekanlar sıklıkla kullanılmaktadır. Bu türdeki eserlerde genelde korku ve gizem bir arada kullanılmaktadır. En temel özelliklerinden birisi de eserlerin doğaüstü olaylara yer vermesidir. Hayalet, zombi gibi canavarla sıklıkla kullanılmaktadır. Eserlerin geneli kasvetli bir atmosfere sahiptir. Kitaplarda genelde çözülmesi gereken bir gizem vardır. Merak ögesi yaygın biçimde kullanılmaktadır. Gotik türde edebi eserler kaleme almış bazı isimler aşağıda listelenmiştir.
Frankenstein kitabının yazarı Mary Shelley bir rüya görmüştür. Gördüğü rüyayı “Karanlık sanatlarla uğraşan soluk yüzlü bir öğrencinin, parçalarını birleştirdiği şeyin yanında diz çöktüğünü gördüm. Güçlü bir makineye bağlı şekilde yaşam belirtisi gösteren iğrenç bir adamın silueti vardı karşımda. Hem uykuda hem de uyanıktı. Öğrenci, perdeyi açtığında karşısındaki korkunç şeye sararmış, sulanmış ve endişeli gözlerle baktı.” şeklinde anlatmaktadır. Uyandıktan sonra yaşadıklarını ise “Beni korkutan şey, başkalarını da korkutur,” diye düşündüğünü ve kitabını yazmaya başladığını anlatmıştır.
Kitabı yazmaya başladığında henüz 18 yaşındadır ve o dönemde hem üvey kız kardeşi intihar etmiş hem de çocuğunu kaybetmiştir. Bu durumlardan oldukça etkilenmiştir ve “Bebeğimin hayata döndüğünü hayal ediyorum. O kadar soğuk ki onu ateşin yanında ısıtmaya çalışıyoruz. Ardından uyanıyorum ve bebeği göremiyorum. Tüm gün onu düşünüyorum.” sözleri ile acısını belirtmiştir. Aynı zamanda kitapta adı geçen kalenin gerçekte var olduğu bilinmektedir. Tüm bunların kitaba ilham verdiği düşünülmektedir.
Frankenstein kitabı, mektup roman şeklinde yazılmış bir eserdir. 18. yüzyılda belirtilmemiş bir zamanda geçen olaylar Kaptan Robert Walton ve kız kardeşi Margaret Walton Saville arasındaki mektuplar vasıtası ile anlatılmaktadır.
Kaptan Robert Walton’un ekibinin denizde, neredeyse boğulmakta olan Victor Frankenstein’ı kurtarmıştır. Bundan sonra da Victor Frankenstein, ölmüş insanların parçalarını birbirine dikerek oluşturduğu canavarı ve bu canavarın neler yaptığını anlatmaktadır.
Yaratığın "İlk kez şefkat aradığımda, tüm benliğime dolup taşan erdem duyduğum sevgi, mutluluk hissi ve şefkatti paylaşmak istediklerim. Ancak, bu erdem benim için artık sadece bir gölgeden ibaret. (…) Tüm insanoğlu bana günahkâr davranırken, suçlu olan tek kişi ben miyim? Arkadaşını kapısından hakaretlerle kovan Felix’ten neden nefret etmiyorsunuz? Çocuğunun kurtarıcısı öldürmeye çalışan köylüye neden lanet etmiyorsunuz? (…) Frankenstein… Bana hala intikam besliyor olsaydın, bana hayat verdiğinde doyuma ulaşmalıydın, yok olduğumda değil. Fakat öyle olmadı, daha büyük kötülüklere sebebiyet vermemem için, sonumu dört gözle bekledin." bu sözleri yaşananları özetler niteliktedir.
Kitap yayımlandıktan bir süre sonra revize edilmiş ve tekrar yayımlanmıştır. Yayımlanan ikinci eserde Mary Shelley’nin önsözü de yer almaktadır. Eser 1910 yılında Thomas Edison’tarafından filme uyarlanmıştır. Film 16 dakikadır ve çekilmiş ilk korku filmlerinden biridir. Kitap daha sonradan birçok kez tekrar filme uyarlanmıştır. Bu filmlerin ve dizilerin bazıları aşağıda listelenmiştir.
Frankenstein kitabının karakterleri aşağıda listelenmiştir.
Frankenstein kitabı tüm kitapseverler için uygundur. Frankenstein kitabını okuyabilecek yaş grupları aşağıda listelenmiştir.
Frankenstein kitabını okumak gotik edebiyatın en bilinen örneklerinden birini okumuş olmayı sağlamaktadır. Türün gelişimini izlemek isteyenlere yardımcı olmaktadır. Frankenstein kitabının kişisel gelişime katkılarından bazıları aşağıda listelenmiştir.
Bilgilenme ve kültürel gelişme aracı olan kitap, günümüz iletişim ve bilgi çağında hem görsel hem içerik alanı içinde sayfa düzeni, kapak tasarımı ile bir sanat yapıtı ve yazar ile okur arasında ilk iletişimi sağlayan kaynaktır. Kitap kapağı, içeriğindeki mesajı görsel iletişim yoluyla hedef kitleye duyurma işlevini, estetik nitelikleriyle birlikte, resim ve yazıyı birbirini tamamlayan bir düzenleme içinde önem arz etmektedir. Kitap kapağı, yazar ile okur arasındaki mühim bir köprüdür. Kapak fotoğrafları aynı zamanda içerikteki espriyi, konunun anlamını ve dinamizmini görsel açıdan güzel bir görünüm içinde yansıtmalıdır. Çünkü kitap tüketiciye yani okura sunulmak üzere, kapağıyla paketlenmiş bir nesne durumundadır. Kitap kapağı ile kendisinin reklamını yapar ve kitap ile okuyucunun arasında bağ kurmasını sağlar.
İllüstrasyon, grafik tasarım içinde önemli bir yere sahiptir. İllüstrasyon bilgiyi bazen tasvir etmek, bazen yorumlamak bazen de belgelemek için kullanılmaktadır. Kitap kapağı illüstrasyonları yayın illüstrasyonlarına girer. Yayın illüstrasyonları; gazete, dergi, kitap ve ansiklopedilerdeki makale, haber, öykü, roman, şiir ve açıklamalara eşlik eder. Yayın sektöründe çalışan bir illüstratör, üzerinde çalışacağı metnin içeriği hakkında bilgi ve görüş sahibi olmalı, metindeki mesaj ve duyguyu resim diline aktarabilmelidir. Yayın illüstrasyonu içinde en rahat ve esnek çalışabilecek alan çocuk öykü kitaplarıdır. İllüstratör, metne estetik ve fantastik destek vermek için kendi yorumunu katabilir. ( T.C. Milli Eğitim Bakanlığı) 1984 kitabı için kapak fotoğrafının çizilme aşamaları aşağıda listelenmiştir.
Frankensteinkitabı için kullanılan malzemeler ve bu malzemeler kullanılırken dikkat edilmesi gerekenler aşağıda listelenmiştir.
Frankenstein benzeri bazı kitaplar aşağıda listelenmiştir.
Mary Shelly benzeyen bazı yazarlar aşağıda listelenmiştir.