Açılımı, Açık Öğretim Lisesi olan AÖL, çeşitli sebeplerle örgün eğitimini tamamlamamış kişilerin, gerekli koşulları karşılaması şartıyla eğitim hayatına uzaktan devam edebildiği bir sistemdir. Açık öğretim lisesi müfredat açısından örgün eğitimdeki liselerin içerikleriyle aynıdır. Ancak yapısı ve işleyişi ile örgün eğitimden farklılaşmaktadır. Kendine özgü bir sisteme sahip olan merkezi nitelikli bir modeldir. Açık öğretim lisesi uzaktan eğitim temel prensibine dayanmaktadır. Öğrenciler basılı yayın ve bant kayıtları vasıtasıyla eğitim almaktadır. Basılı yayınlar öğrencilerin çalışma temposuna göre her zaman yeterli olmamaktadır. Örgün eğitimde olduğu gibi fiziksel ortamın olmaması, öğrencilerin eksik veya yetersiz kaldıkları konularda açıklarını kendi çabalarıyla kapatmalarını gerektirmektedir. Dolayısıyla, sisteme kayıtlı olan öğrenciler, AÖL sınavında başarı sağlayabilmek için mevcut kitaplara ek olarak çeşitli kaynaklara ihtiyaç duymaktadır. Soru bankası veya konu anlatımı şeklinde olan bu ek kitaplar, açık öğretim lisesi yardımcı kitapları olarak sınav başarısında etkili olmaktadır. AÖL kitapları bulunan dersler şöyle sıralanmaktadır;
Bu dersler dışında alan dersleri ve toplamda asgari 192 olması gereken kredisini tamamlamayan öğrenciler için seçmeli dersler bulunmaktadır. Mezun olabilmek için zorunlu olan tüm derslerden başarılı olmak gerekmektedir. Dersler; zorunlu olan ortak dersler, zorunlu olan alan dersleri ve seçmeli dersler olarak 3 ana başlık altında toplanmaktadır. Öğrenciler tarafından yardımcı kaynak seçimi de ders durumlarına göre belirlenmektedir.
Günümüzde lise eğitimi 4 yıl sürmektedir. AÖL lisesi de 4 yıl süren bir eğitim sürecini kapsamaktadır. Sistem toplamda 8 döneme ayrılmaktadır. Sistemde dönem bazlı değerlendirme yapılmaktadır. Her dönem kendi içinde değerlendirmeye tabii tutulmakta ve kitaplar dönemsel olarak farklılık gösterebilmektedir. AÖF sınava hazırlık kitap düzenlemeleri de dönemlere göre yapılmaktadır. AÖL 1. dönem kitapları şu şekilde sıralanır;
Zorunlu ve ortak dersler dışında 1. dönemde kredi tamamlaması gerçekleştirebilmek için seçmeli dersler de bulunmaktadır. Ayrıca alanlara özel olan ders kitapları ayrı bir kategoride değerlendirilmektedir.
1. dönem için aşağıdaki kitap önerilmektedir.
Yardımcı kaynaklar içeriğinde konu anlatımları, soru bankaları, açıklamalı örnekler ve çıkmış sorular gibi hususlara yer vermektedir. AÖL 2. dönem kitapları içeriğinde yer alan dersler ilk dönemle aynıdır ancak konular daha da genişletilmektedir. Açıklamalı anlatımlar ve soru çözümlü kitaplarla süreci desteklemek sınav başarısını artırabilmektedir. AÖL sınavlarında her dersten 20 soru sorulmakta ve sınav 3 oturum şeklinde gerçekleşmektedir. Açık öğretim lisesinde okuyan öğrenciler örgün öğretime paralel bir eğitime sahiptir. Yardımcı kaynaklar, sınav sisteminin mantığı göz önünde bulundurularak hazırlanmaktadır. Soru bankaları, tıpkı sınav sisteminde olduğu gibi çoktan seçmeli ve 4 şıklı soru kalıpları hazırlayarak öğrencilerin başarısını artırmayı amaçlamaktadır.
Açık öğretim lisesi öğrencileri için özel olarak hazırlanmış pek çok kaynak bulunmaktadır. Öğrenciler seçim yaparken genellikle eksik oldukları noktaları tespit ederek seçimlerini gerçekleştirmektedir. Mevcut kaynak dışında ek bir konu anlatımına ihtiyaç duyan öğrenciler konu anlatımlı kitaplara yönelirken, soru çözmede pratiklik kazanmak isteyenler AÖL soru bankası kitapları tercihi yapmaktadır. Öğrencilerin genellikle tercih ettikleri yardımcı kaynakların özellikleri şu şekilde sıralanır;
AÖL çalışma kitapları öğrenciye fayda sağlamak amacıyla hazırlanmaktadır. Eksik noktalarını tespit eden öğrenciler kendileri için en doğru olan kitap seçimini yapabilmektedir. AÖL kitap fiyatları öğrencilerin bütçelerini çok da zorlamayacak seviyelerde belirlenmektedir.
Lise açık öğretim kitapları, genellikle her dönem için ayrı olarak hazırlanmaktadır. Bu nedenle hangi konular hangi döneme ait gibi sorular gündeme gelmemektedir. Bazı kitaplar iki dönemi de kapsamaktadır. İki dönemi bir arada sunan kitaplar konularda karmaşıklığa yol açabilmektedir. Dönemlerine göre bazı derslerin konuları şu şekilde sıralanmaktadır;
Öğrencilerin temel coğrafya bilgilerini öğrendikleri ders ayrıca göç sorunu, nüfus artışı gibi sosyolojik sorunlara da eğilmektedir.Açık Öğretim Lise için kullanılabilecek bazı kitaplar aşağıda listelenmiştir.
AÖL kitap konuları, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenmektedir. Kaynak kitaplar da içeriklerini hazırlarken bakanlık tarafından belirlenen müfredatı göz önünde bulundurmaktadır.
AÖL hazırlık kitapları kapsamında yer alan tüm kaynaklar, öğrencilere güncel bilgileri iletmek ve bu bilgilerin günlük hayatta pratiğe dönüştürülmesi amacıyla hazırlanmaktadır. Sınav soruları kitaplarda yer alan ders konularının dağılımına göre belirlenmektedir. AÖL 3 dönem kitapları ve konuları aşağıda listelenmiştir;
Kitaplarda yer alan tüm konuların pekiştirilmesini sağlayan AÖL hazırlık kitapları, çok çeşitli yayınevleri tarafından yayımlanmaktadır. Her bir kitapta akıcı dil kullanılarak öğrenciler için konuların tam anlamıyla anlaşılması hedeflenmektedir.
Tüm bu dersleri içerisinde barındıran kitap olarak aşağıdaki kaynak örnek gösterilebilmektedir:
Zamanı MEB tarafından belirlenen AÖL sınavlarında her ders için 20 soru bulunmaktadır. Önceden belirlenen tarihlerde her öğrencinin senede iki kez sınava girmesi gerekmektedir. Sınav test usulüdür ve sorular 4 şıktan oluşmaktadır. Soruların her birinin değeri 5 puandır. Yanlışın doğruyu götürmediği sistemde başarılı olabilmek için belirli bir sayının altına düşmemek gerekmektedir. Sınavlar 3 oturumda gerçekleştirilmektedir. Her oturumun süresi 180 dakika ile sınırlandırılmaktadır.
MEB tarafından verilen kitaplar ücretsiz olarak tedarik edilebilmektedir. Ancak her türlü sınavda olduğu gibi AÖL sınavları için de her zaman yardımcı kitaplara ihtiyaç duyulmaktadır. Tüm ek kaynaklar öğrencilerin çalışma sistemlerine farklı içerikleriyle eşlik etmektedir. Bazı kaynaklar AÖL test kitapları adı altında yalnızca soru çözmeye yönelik hazırlanırken, bazılar da detaylı konu anlatımlarına yer vermektedir. Soru çözmeye yönelik hazırlanan kitaplar çıkmış sorular şeklinde olabileceği gibi, her ders için ayrı ayrı hazırlanmış soru bankası şeklinde de olabilmektedir. Hedefleri öğrencileri en verimli şekilde sınavlara hazırlamak olan AÖL sınav kitapları, soru türlerini belirlerken geçmiş yıllarda çıkan soruları göz önünde bulundurmaktadır. Aynı formatta hazırlanan sorular öğrencilerin gerçek sınavlara önceden hazırlanmasına aracılık etmektedir. Çıkmış soruların yer aldığı kitaplar dışında her ders için özel hazırlanmış soru bankaları da bulunmaktadır.
AÖL test kitabı önerisi şu şekildedir:
AÖL Edebiyat 7 kitabı, üç bölümden oluşmaktadır. Giriş, hikaye ve şiir bölümlerinden oluşan kitap öğrencileri düşünmeye sevk edecek şekilde düzenlenmiştir. İçerik teorik bilgilerin yanı sıra yer yer uygulamalı örneklerle zenginleştirilmektedir. Kitaptaki tüm üniteler tamamlandığında konularının öğrenilmiş olması amaçlanmaktadır. Her konu sonunda yer alan sorular konuların pekiştirilmesi açısından fayda sağlamaktadır. Kitap içeriğinde yer alan konular ise şöyle sıralanmaktadır;
Ayrıca her bir bölümde uygulamalar, sunumlar ve ölçme değerlendirme testleri bulunmaktadır. Açık öğretim lisesinden mezun olabilmek için dil ve anlatım dersi başta olmak üzere zorunlu derslerin tamamından başarı göstermek gerekmektedir.
AÖL Dil ve Anlatım dersi kitap önerisi şu şekildedir:
Temel olan konuların ezberlenmesi gerekirken öğrenciler AÖL MEB kitapları kaynaklarına ek olarak cep serisi ve konu anlatımlı kitaplara yönelmektedir. Aynı zamanda soru bankaları da tercih edilen kitaplar arasında yer almaktadır.