Tükendi
Gelince Haber VerPinokyo ya da orijinal ismiyle "Le avventure di Pinocchio" İtalyan yazar Carlo Collodi tarafından 1881 yılında yazılan ve bir çocuk gazetesinde tefrika edildikten sonra 1883’te kitap olarak basılan, 260’tan fazla dile çevrilerek tüm dünyada okurlarla buluşan, dünya çocuk edebiyatının en ünlü kitaplarındandır. İlk Türkçe çevirisi 1944 yılında Ragıp Önel tarafından yapılmıştır. Kitapta, Geppetto Usta tarafından sihirli bir kütükten yapılan ve yaramaz, tembel bir çocuk olan Pinokyo’nun maceraları üzerinden çocuklara, yalan söylemenin, tembelliğin ne kadar kötü bir huy olduğu öğretilmektedir.
Carlo Collodi ya da asıl adıyla Carlo Lorenzini (24 Kasım 1826, Floransa - 26 Ekim 1890, Floransa), bir kültürel sembol haline gelen Pinokyo karakterini oluşturan dünyaca ünlü İtalyan gazeteci ve yazardır. Yalan söylediğinde burnu uzayan Pinokyo karakterinin maceralarını içeren kitap yayımlandığı ilk yıllarda Enrico Mazzanti, Carlo Chiostri, Attilio Mussino, Sergio Tofano tarafından resimlendirilmiş ve bu sayede bilinirliğini artırmıştır. Günümüzde birçok sanatçı tarafından resimlendirilmeye devam eden kitap sinema filmine ve tiyatro oyununa da uyarlanmıştır. 1940 yılında Walt Disney tarafından yapılan film ve 1972 yılında Japonlar tarafından televizyonda yayımlanması için yapılan çizgi film sayesinde Pinokyo kitabının tanınırlığı artmıştır. Temelde tüm insanların içinde bulunan yaramaz çocuğa ayna tutan Pinokyo, yayımlanmasının üzerinden yüzyıllar geçmesine rağmen alınmaya ve beğeniyle okunmaya devam eden bir kitaptır.
Pinokyo kitabının fiyat aralığı 4,50 TL ve özel baskılar dahil 72 TL arasında değişiklik göstermektedir. Pinokyo kitabının fiyatını etkileyen faktörler aşağıda listelenmiştir:
Pinokyo kitabının yazarı Carlo Collodi’dir. Collodi’ye ailesinin verdiği asıl isim Carlo Lorenzini’dir. Kitaplarında kullandığı Collodi adı, annesinin doğduğu yerin isminden gelmektedir. 1826 yılında Floransa’da yoksul bir evde dünyaya gelen yazarın babası aşçı Domenico Lorenzini, annesi ise hizmetçi Angela Orzali’dir.
Carlo Collodi, eğitim hayatına doğduğu köyde başlamış, ardından da Toskana’da bulunan bir papaz okulunda ilahiyat eğitimi almıştır. Beraber yaşadığı Rahip Zipoli’den piyano dersleri almıştır. Din adamı olmak istemediğine karar veren İtalyan yazar, on altı yaşına geldiğinde felsefe eğitimi için Floransa’ya gitmiştir. Floransa’da büyük bir kitapçı olan Libera Piatti’de çalışmaya başlayan Carlo Collodi, buradaki işi sayesinde birçok yazar ve entelektüeli tanıma fırsatı bulmuştur.
Carlo Collodi, gazeteciliğe 22 yaşında başlamıştır. İtalya’nın Risorgimento hareketini desteklemek için birden fazla dergi kurmuştur. Birçok kez gönüllü olarak askeri faaliyetlere katılan İtalyan yazar, 1861 yılında İtalya Krallığı’nın kurulmasıyla Floransa’ya dönmüş ve sansür dairesi, valilik gibi resmi yerlerde çalışmaya başlamıştır. 26 Ekim 1890 tarihinde vefat eden Carlo Collodi, Floransa’da Porte Sante Anıt Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Carlo Collodi’nin tek kitabı "Pinokyo’nun Serüvenleri" değildir. 1875 yılında çocuk edebiyatına yakınlaşmasını sağlayan Perrault’nun masallarını İtalyancaya çevirmiştir. 1876 yılında "Giannettino", 1878 yılında da "Minuzzolo" kitaplarını yayımlamıştır. Carlo Collodi’nin Türkçeye çevrilen diğer eserlerinden ikisi "Neşeli Hikayeler", "Büyümüş de Küçülmüş" isimli hikaye kitaplarıdır. "Neşeli Hikayeler", 1800’lü yıllarda yaşayan çocuklarla ilgili hikayelerden oluşan 248 sayfalık bir kitaptır. Günümüzde Artemis Yayınları tarafından yayımlanmaktadır. "Büyümüş de Küçülmüş" isimli hikaye kitabı ise Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanmaktadır ve 52 sayfadan oluşmaktadır. 1800’lü yıllarda yaşayan ve başı beladan kurtulmayan Gigino’nun hikayesini içermektedir.
Carlo Collodi’nin en ünlü kitabı "Giornale per i bambini" isimli çocuk dergisinde tefrika ettiği "Pinokyo’nun Maceraları"dır. Hikaye, bir süre yayımlandıktan sonra Pinokyo’nun ölümü ile bitse de okuyucuların yoğun talebi üzerine kitaba Mavi Peri karakteri eklenerek Pinokyo tekrar hayata döndürülmüş ve hikaye devam ettirilmiştir. İtalyan filozof Benedetto Croce, Pinokyo kitabı için şu yorumu yapmıştır: "Pinokyo, tüm insanlığın bir odun parçasına kazındığı, özgürlük ile itaat arasındaki ilişkiyi anlatan bir hikâyedir." İtalyan edebiyatçı, eleştirmen ve düşünür Umberto Eco da "Pinokyo’nun Maceraları" hakkında olumlu eleştiride bulunan isimlerdendir.
Pinokyo kitabı tüm dünyada olduğu gibi Türk okurları tarafından da beğeniyle karşılanmıştır. Kitabı dilimize kazandıran çevirmenler arasında Yaşar Nabi Nayır ve Ülkü Tamer gibi ünlü isimler de vardır. Türkiye’de lise öğrencileri üzerinde yapılan bir araştırmaya göre “Pinokyo”, ülkemizde en fazla okunan kitaplardan biridir.
Pinokyo kitabının sayfa sayısı 200’dür. Kitabın sayfa sayısı yayımlandığı yayınevi ve özel baskılara göre farklılık göstermektedir.
“Pinokyo” eseri fantastik bir çocuk kitabıdır. Gerçeğe dayalı olmayan bir tür olan fantastik edebiyatın en ünlü örneklerinden bazıları aşağıda maddeler halinde listelenmiştir:
Pinokyo kitabında, yaşlı ve yalnız marangoz Geppetto Usta’nın, sihirli bir kütükten Pinokyo isimli bir kukla yapması ve bu kuklanın maceraları anlatılmaktadır. Geppetto Usta, Pinokyo’yu evladı olarak benimsemiş ve onu okula göndermiştir. Yalan söylediğinde burnu uzayan Pinokyo ise yaramaz bir çocuktur. Babası Geppetto Usta’nın sözünü dinlemeyen, gerçek bir çocuk olmak isteyen ve yaramazlıklar yapan Pinokyo kendini zor durumlara sokmaktadır. Zor duruma düşen Pinokyo’nun yardımına ise Mavi Peri yetişmektedir. Bir köpek balığı tarafından yutulduğunda, balığın midesinde babası ile karşılaşan Pinokyo, balığın karnını gıdıklayarak babasını ve kendisini kurtarmıştır. Kurtulduktan sonra babası ile eve dönmüş, hasta babasına bakarak iyi kalpli, uslu bir çocuk olmuştur. Bu değişiminin ardından da Mavi Peri tarafından gerçek bir çocuğa dönüştürülmüştür.
Pinokyo kitabından alının ve aşağıda listelenen iki alıntı, kitabın konusu ve mesajı hakkında fikir vermektedir:
Pinokyo kitabının karakterleri aşağıda listelenmiştir:
Pinokyo kitabı, hem çocuklara, hem de klasik eserleri okumayı seven yetişkinlere uygun bir kitaptır. Pinokyo kitabını okuyabilecek yaş grupları aşağıda maddeler halinde listelenmiştir:
Pinokyo kitabı etkileyici yapısıyla çocuklara yalan söylemenin, tembellik yapmanın yanlış bir davranış olduğunu öğreten bir kitaptır. Pinokyo kitabının kişisel gelişime sağladığı katkılar aşağıda listelenmiştir:
Pinokyo kitabı okurların hem eğlenmesini hem de öğrenmesini sağlayan bir kitaptır. İçeriği ve tasarımı ile bir sanat eseridir. Kitaplar, ilk izlenimlerini kapak tasarımları ile oluşturmaktadır. Bu sebeple kapak tasarımları, kitabın mesajını görsel iletişim yoluyla hedef kitleye iletmelidir. Estetik tasarımlar yapılmalı, resim ve yazı bir bütün halinde sunulmalıdır. Kapaklar okurlara hitap etmeli ve kendi reklamını yapmalıdır. Kitap, okura sunulmak üzere kapağıyla paketlenmiş bir nesnedir.
Kitap tasarımı için kapağı tasarlayacak tasarımcının üzerinde çalışacağı metin hakkında bilgi sahibi olması, metindeki mesaj ve duyguyu resim diline aktarabilecek donanımda olması önemlidir. Pinokyo kitabı için kapak fotoğrafının çizilme aşamaları aşağıda listelenmiştir:
Pinokyo kitabı için kullanılan malzemeler ve bu malzemeler kullanılırken dikkat edilmesi gerekenler aşağıda maddeler halinde listelenmiştir:
Pinokyo benzeri diğer eserler aşağıda maddeler halinde listelenmiştir:
Carlo Collodi benzeri diğer yazarlar aşağıda maddeler halinde listelenmiştir: