Melih Cevdet Anday Şiirinin Felsefi Gizemi

“Ahmet İlhan’ın, Melih Cevdet Anday Şiirinin Felsefi Gizemi kitabında getirdiği özgünlük ve pratik çözüm, konu edilen hermetik şiiri açılmayabilmek için birbirinden farklı yöntemleri ve dolayısıyla bakış açılarını sentezleyerek bir arada kullanabilmesidir. Anday, 1960’lı yıllardan itibaren yaptığı edebiyatı büyük oranda değiştirmiş, çağdaşı pek çok şair gibi kapalı, soyut ve granit bir şiiri okur önüne koymuştur. Melih Cevdet’in şiirinin bu yeni evresinde felsefi kaynaklardan, mitolojiden, antik tarihten geniş olarak beslendiğini ve giderek kendine özgü bir felsefi şiiri kurduğunu gözlemleriz. Böylesi girift ve kaotik şiirsel bütünce karşısında Ahmet İlhan, yöntembilim konusunda eklektik bir tutumu benimsemiş; felsefi kavramlardan ve literatürden, özel olarak varoluşçuluktan, fenomenolojiden, hermetizmden ve modern dilbilimden yararlanarak inceleme nesnesini yorumun odağına yerleştirmiştir. Tüm bu eleştirel adımlar için kendisine eksiksiz bir kuramsal çerçeve hazırlayabilmek adına eski Yunan’dan beri tartışılagelen felsefi şiir önermesiyle işe başlamış ve bunun izini Batılı kaynaklardan sonra kendi edebiyatımızın mistikleri üzerinden geçerek Hilmi Yavuz’a, Yücel Kayıran’a kadar getirmiştir.” –Prof. Dr. Oktay Yivli

“Anday Şiirinin anlaşılamazlığını, yorumlanamazlığını, felsefi içerikler ve hermetizm bağlamında ele alan bu çalışmada, görüldü ki Anday şiirinin anlamına nüfuz edilememesi daha çok şiirsel metnin alt katmanlarını oluşturan ve bilgisine kolayca ulaşılamayan zengin ve derin düşünsel, felsefi içerikler nedeniyle olmuştur. Anday, şiir geleneğinde sıkça yer bulmayan; anakronizm, zaman, tarihsellik, Bergsoncu unutma-hatırlama, süreklilik, doğa, doğa ve zaman içinde insan, görüngüler, anlam, us, hiçlik, geçicilik, bilgi, algı, özgürlük, varoluş sorunsalı, eski Yunan mitolojisi gibi sıra dışı temalara yönelmiştir. Ahmet İlhan, bütün bu temaların ve özel olarak da Anday’ın şiir dilinin ve imgeleminin yarattığı anlaşılması zor, kompakt ve opak anlamsal yapıyı okurun algısına açabilmek için, şairin şiirlerinde izlerine rastladığı Egzistansiyalizm, Hermetizm, Fenomenoloji, Saussure ’in dile yaklaşımı gibi felsefi ve düşünsel içeriklerden yararlanmıştır.”