Kuram - Eylem Birliği Olarak Sanat

Evreni sanat yapıtı olarak gören Schelling, onun karşısına insan elinden çıkmış sanat dünyasını koyar.

Onun felsefesi, `Kuramsal Felsefe` ile `Eylem Felsefesi`nin bireşimi olarak `Sanat Felsefesi`ni kendisine tepe noktası olarak alır. `Ama sanatın tıkandığı noktada felsefenin yol açtığı işlevini de belirtmekten geri kalmıyor: `Yalnızca felsefe, yaratma bakımından büyük ölçüde kurumuş sanatın ilk kaynaklarını düşünceye yeniden açabilir.` `İnsan dünyada düşünmek için değil, eylemek için gelmiştir.` diyen filozof, zamanın bu büyülü sözünü, bilgiyle uğraşmaktan var olmayı unutanlara şöyle iletiyor: `Eylem, eylem! Gerçi bu çağrı bir çok yönden çınlıyor; ama en yüksek biçimde bilgiyle birlikte yol almak istemeyenlerce ayyuka çıkarılıyor.` Schelling`in, doğaya, tarihe, dine, sanata iki yüzyıl önceden bakışı, günümüz koşullarında yeniden ele alınmayı hak ediyor. Marx`ı anlamak için Hegel`i, Hegel`i anlamak için Schelling`i bilmek gerektiği, en çok diyalektik anlayışta kendini gösterir. Öyleyse Schelling`in sözüne kulak vermeli: `Diyalektik yöntem, diyalojik yöntem gibi tanıtlayıcı değil, fakat meydana getiricidir; o doğruluğun kendisinde meydana geldiği yöntemdir.`