Fıkıh Usulü

Şakir el-Hanbeli / Hanbelizade Muhammed Şakir (1876-1958)

1876 (h.1293) yılında Şam`da Dünyaya gelen Şakir el-Hanbeli, o zamanlar Osmanlı Devleti`nin Suriye vilayetine bağlı Selimiye Kazası kadılarından Muhammed Ragıp Efendi`nin oğludur. Tahsil hayatına ilk olarak Şam Rüşidiyesi ile başlamıştır. Burayı bitirdikten sonra İstanbul`a gelmiş ve Mekteb-i Mülkiyeden mezun olmuştur. Osmanlı döneminde çeşitli görevlerde bulunan Şakir el-Hanbeli Mondros Mütarekesi`nin imzalanmasının akabinde Suriye`nin bağımsızlığının ilan edilmesi üzerine Suriye bürokrasisinde üst düzey görevler almış, Hukuk Fakültesi`de hukuk dersleri vermiştir. 1924`te Suriye Millet Meclisi`ne Şam millervekili olarak girmiş ve meclis ikinci b aşkalığına seçilmiştir. 1926`da Maarif, 1930`da Adliye vezirliğine getirilern Şakir el-Hanbeli; 1936`da emekliye ayrılmış ve 21 Temmuz 1958tarihinde Şam`de vefat etmiştir. Anadili olan Arapça`dan başka Türkçe, Farsça ve Fransızca bilmektedir.

B.Eserleri

1. Usulü`l-fıkhi`l-,İslami:Tercümesini yaptığımız eserdir; birkaç baskısı vardır. Matbaatü`l-cam,at,`s-Suriyye, Şam 1368/1948; el-Mektebetü`l Mekkiyye, Mekke 1423/2002; Güven Matbaacılık, İstanbul ty.

2. Temrinli ve İ`rablı Lisan-ı Arabi:Sarf Kısmı (İstanbul 1329).

3. Temrinli ve İ`rablı Lisan-ı Arabi: Nahiv Kısmı (İstanbul 1329).

4. Telheşü`t-tarihi`l- Osmani el-musavver (Dımaşk 1331).

5. Mücez fi ahkami`l-evkaf (Dımaşk 1929).

6. Musavver Tekhisü`t-tarihi`l Osmani (İstanbul 1329/1913)

Ayrıca Ahkamü`l-evkaf, el-huküku`l-esasiyye, el-Hukuku`l-idariyye, Ahkamü`l-arazi (ve`l emvali`l-menküle) adlı eserleri de bulunan Muhammed Şakir el-Hanbeli, ceza kanunu ile (Kanunü`l-ceza`il-cedid, İstanbul 1328) hukuk muhakemeleri kanunu usulü kanununu (Kanunu usuli muhakemati`l-hukukiyye, İstanbul 1328) Türkçeden Arapçaya tercüme etmiştir.