Tükendi
Gelince Haber VerEylül, Servet-i Fünun dönemi yazarlarından Mehmet Rauf tarafından kaleme alınan ve Türk edebiyatının ilk psikolojik romanı olarak kabul edilen eserdir. 1900 yılında Servet-i Fünun dergisinde yayımlanan eser 1901 yılında kitap haline getirilmiştir. Kitapta evli bir kadın ile bu kadının evine girip çıkan genç bir akraba arasında yaşanan yasak aşk ele alınmaktadır.
Mehmet Rauf (12 Ağustos 1875- 23 Aralık 1931), İstanbul doğumlu Türk yazar ve gazetecidir. Edebiyata olan ilgisi küçük yaşlarda kendini göstermeye başlayan Mehmet Rauf, Fransız edebiyatından ve realizm akımından etkilenmiştir. Roman, hikaye ve tiyatro türlerinde eserler kaleme alan yazarın eserlerindeki psikolojik tahliller dikkat çekicidir. Yazarın kaleme aldığı şiirler de mevcuttur.
Eylül kitabının fiyat aralığı 7 TL ve özel baskılar dahil 29.05 TL arasında değişmektedir. Eylül kitabının fiyatını belirleyen faktörler aşağıda listelenmiştir:
Eylül kitabının yazarı Mehmet Rauf’tur. Mehmet Rauf, aslen Kütahyalı bir ailenin çocuğudur ve 1985 yılında İstanbul Balat’ta Kesmekaya Mahallesinde dünyaya gelmiştir. Babası Kütahya doğumlu Hâfız Ahmed Şükrü Efendi’dir. Yazar ilköğrenimini Defterdar mahalle mektebinde yapmıştır. Mahalle mektebinden sonra Eyüp Rüşdiyesi, Soğukçeşme Askerî Rüşdiyesi ve Bahriye Mektebi’nde eğitim görmüştür. Okuduğu son okuldan 1894 yılında mülâzım-ı sânî rütbesiyle mezun olmuş, mezuniyetinin ardından Girit’in Suda Limanı’nda bulunan eğitim gemisinde sekiz ay staj görüp İstanbul’a geri dönmüştür. 1899 yılında yüzbaşılığa terfi eden Mehmet Rauf, Necmfeşan gambotunda görev yapmıştır. 1901 yılında da Tevfik Fikret’in halasının kızı Ayşe Sermet Hanım’la evlenmiş, içgüveyi olarak Rumelihisarı’ndaki yalıda Tevfik Fikret ile bir süre aynı evde yaşamıştır. Evliliğinden Fatma Nihal ve Süheyla adında iki kızı olmuştur. Küçük kızı Süheyla, küçük yaşta bir salgın hastalık nedeniyle vefat etmiştir. Büyük kızı Fatma Nihal ise babası gibi yazar olan Selami İzzet Sedes ile evlenmiştir. 1904 yılında protokol memurluğuna, 1905’te Mekteb-i Bahriyye kitâbet muallimliğine getirilen yazar, 2. Meşrutiyet’in ilanı sonrasında da sol kolağalığına terfi etmiştir. Terfi ettiği dönemde imzasız olarak "Bir Zambak Hikâyesi" adlı romanını yayımlamıştır. Eser pornografik içerikli olduğu gerekçesiyle yasaklanmıştır ve Mehmet Rauf askeri mahkeme tarafından altı ay hapis cezasına çarptırılmış, askerlikle ilişkisi tamamen kesilmiştir.
Mehmet Rauf, askerlikten uzaklaştırılınca geçimini yazarak sağlamaya başlamıştır. 1920 yılında Şule Neşriyat Evi isminde bir yayınevi açmıştır. Bohem bir hayat yaşayan Mehmet Rauf, intihara teşebbüs etmiştir. Bu davranışları arkadaşlarının kendisinden uzaklaşmasına neden olmuştur. 1910 yılında ilk eşi ile halen evliyken zengin bir ailenin kızı olan Besime Hanım’la da evlenmiştir. Bu evlilikten bir erkek çocuğu dünyaya gelmiştir. Darülbedayi’den ayrılan sanatçıların kurduğu “Yeni Sahne” topluluğuna yönetici seçilen yazar 1 Kasım 1921 - 2 Mart 1922 tarihleri arasında Vakit gazetesi yazarı sıfatıyla İtalya’da bulunmuştur. 1926 yılında romanlarını okuyarak kendisine aşık olan ve kendinden yirmi sekiz yaş küçük Muazzez Hanım’la evlenmiştir. Bu evliliğinin üzerinden az bir vakit geçmişken felç geçiren Mehmet Rauf’a romanlarını yazıya geçirmesinde eşi Muazzez Hanım yardımcı olmuştur. 1928 yılında ise ikinci bir felç geçirmiş ve bilincini kaybederek yatağa düşmüştür. Bu ikinci felcin ardından da tedavi gördüğü İstanbul Cerrahpaşa Hastanesinde 23 Aralık 1931 tarihinde vefat etmiştir. Sade bir törenle Teşvikiye Camii’nden kaldırılan cenaze Maçka’daki aile mezarlığına defnedilmiştir. Yazar vefat ettiğinde 56 yaşındadır.
Edebiyata olan ilgisi küçük yaşlarda başlamış olan Mehmet Rauf, en başta tiyatrolar ve Ahmet Mithat Efendi’den okuduğu eserlerden etkilenmiştir. Fransızca öğrendikten sonra okuduğu Fransız macera romanları, yazarın yazı yazma tutkusunu ateşlemiştir. Bahriye Mektebi yıllarında Georges Ohnet, Octave Feuillet, Alphonse Daudet, Emile Zola, Flaubert gibi isimler okumuştur. “Canfeza” isimli hikâyesini de bu yazarların etkisiyle kaleme almıştır. Tüm bu isimlerin yanı sıra Mehmet Rauf’u etkileyen en önemli isim Halit Ziya Uşaklıgil olmuştur. Hizmet gazetesinde neşrettiği “Düşmüş” hikayesi ile İkdam’da yayımlanan Garam-ı Şebab isimli romanını da Halit Ziya Uşaklıgil’in yardımlarıyla tefrika etmiştir.
Mehmet Rauf’un eserlerinin yayımlandığı gazete ve dergiler aşağıda listelenmiştir.
Mehmet Rauf’un bizzat kendisinin çıkardığı dergiler de vardır. Bu dergiler: Mahasin, Süs, Gelincik ve Sinema Yıldızı’dır. Eserlerinde kendi ismi dışında Rauf Vicdani, Besim Rauf, Cemil Jüpon, Ali Necdet, Mehmet Nafiz imzalarını da kullanan yazar, tefrika halinde kalan Garam-ı Şebab, Harâbeler ve Kâbus gibi romanlarının dışında, Eylül, Bir Zambak Hikayesi , Ferdâ-yı Garâm, Genç Kız Kalbi, Menekşe, Bir Aşkın Tarihi, Karanfil ve Yasemin, Böğürtlen, Defîne, Son Yıldız, Kan Damlası ve Halâs isimlerini taşıyan on iki adet roman yayımlamıştır. “Yara” ismini taşıyan romanı ise tiyatro olarak tefrika ettiği "Cerîha" isimli eserinden roman olarak uyarlanmıştır.
Eser verdiği dönemde gelişim yaşayan mensur şiir türünde de eser veren Mehmet Rauf’un şiir kitabının ismi "Siyah İnciler"dir. Hikaye türünde de eserler kaleme almış olan yazarın bilinen hikayelerinden bazıları: İhtizâr, Âşıkane, Son Emel, Hanımlar Arasında, Üç Hikâye, Kadın İsterse, Pervane Gibi, Safo ile Karmen, İlk Temas İlk Zevk, Aşk Kadını, Gözlerin Aşkı ve Eski Aşk Geceleri’dir. Tiyatro türünde ise: Pençe, Cidal, Diken, Sansar ve Cerîha adında beş adet eser kaleme almıştır.
Mehmet Rauf çok yönlü bir insandır. Fransızca, İngilizce, Almanca ve İtalyanca bilmekte, Rumca ve Bulgarca anlayabilmektedir. Güzel sanatların birçok alanıyla ilgilenen yazar keman çalmakta, resim ve heykel yapmaktadır. Bir süreliğine İstanbul Üniversitesi’nde Yunan ve İtalyan Edebiyatı tarihi hocalığı görevinde bulunduğu da bilinin Mehmet Rauf’un "İtalyan Tarih-i Edebiyatı" isimli bir eseri vardır. "Mehmet Rauf’un eseri ülkemizde doğrudan İtalyan edebiyatı tarihi üzerine çıkan ilk üründür." Eserde oldukça süslü bir dil kullanılmıştır. Arapça ve Farsça kelimeler ağırlıktadır. İtalyan yazarları üzerine bilgiler veren Mehmet Rauf, bilgileri bulduğu kaynaktan doğrudan almamış kendi yorumlarıyla süsleyerek aktarmıştır. Ayrıca eser içinde İtalyan edebiyatının eserlerinden yapılan çeviriler de mevcuttur. Eserde 1913 yılına kadarki İtalyan edebiyatını dört döneme ayırarak ele alınmıştır. (Oğuz Karakartal, Türkiye’deki İlk İtalyan Edebiyatı Tarihi: Mehmet Rauf ve İtalyan Tarih-i Edebiyatı Üzerine)
Mehmet Rauf’un tüm eserlerindeki ortak tema, aşırı hassasiyet (santimantalizm), alınganlık, marazi ruh hali, sonu intihara varan karşılıksız aşklar, kadın, evlilik, ihanet, kıskançlık, hastalık, ölüm fikri ve bunların sebep olduğu kötümserliktir. Eserlerindeki kahramanlar hep birbirini andırmaktadır. Kahramanlarının ortak özellikleri: Yanlış Batılılaşmaları, aşırı hassas bir ruh haline sahip olmaları, müziğe düşkünlükleri ve aşk için yaşayan bohem kişiler olmalarıdır. Dili, Servet-i Fünun yazarlarının geneline oranla üslupçuluğundan uzaktır. Romanlarında sosyal eleştiriye fazla yer vermemiştir. Eserlerinde dil, üslup ve yapısal problemler mevcuttur. Bunun nedeni de geçimini kalemiyle sağlıyor olmasıdır.
Sanat için sanat anlayışını benimsemiş olan Mehmet Rauf, anlaşılmak gibi bir beklenti içinde olmamış, eserleriyle okuyucuları eğitmeyi amaçlamamıştır.
Eserleri kendi hayatından izler taşıyan Mehmet Rauf, Servet-i Fünun döneminin önemli yazarlarından birisidir. Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf’un yazarlığı hakkında “Mehmet Rauf romanlarının ve öykülerinin hemen hepsinde (ya da hiçbirinde) kendi kişiliğinden soyutlanamamıştır. Daha da çok soyutlanmaya gerek duymamıştır. İkinci plandaki kişileri, romanlarının asıl kahramanlarının çevresinde dolaşan ortamı ve olayı dolduracak bir yana bırakılabilir elemanlardan ve biçimlerden başka bir şey değillerdir. O kendisi kahramanlarında özdeşleşir; onların bütün duyguları, davranışları, düşünceleri; kendisinin o halde, o durumda bulunacak olsa ne ve nasıl olması gerekse işte odur.” sözlerini söylemiştir.
Eylül kitabı 268 sayfadan oluşmaktadır. Yayınevine ve özel baskısına göre sayfa sayısında değişiklikler olmaktadır.
Eylül kitabının türü psikolojik romandır. Psikolojik romanlar, genel realist romanlara oranla ruh çözümlemelerine daha fazla yer verilen romanlardır. Kitap karakterlerinin iç bunalımları, hesaplaşmaları ve içten gelen dürtüleri eserlerde önemli bir yer tutmaktadır. Eserlerde sadece yaşanan olaylar değil de bu olayların yaşanmasının nedenleri ve bu yaşananların insan ruhunda bıraktığı izler de konu edilmektedir. Türün ortaya çıkışı ise Samuel Richardson’ın Pamela romanına dayanmaktadır. Psikolojik roman örnekleri veren yazarlar içinde en ünlülerinden birisi Rus yazar Fyodor Mihayloviç Dostoyevski’dir. Fransız edebiyatında ise bu türün en iyi örneklerini veren isim Marie-Henri Beyle Stendhal’dır ve en bilinen psikolojik romanı “Kırmızı ve Siyah" isimli romanıdır.
Eylül kitabı, Süreyya, Suat ve Necip Bey arasındaki yaşanan aşk üçgenini ele almakta, sadakatsizlik konusunu işlemektedir. Eserdeki aşk duygusal planda kalmıştır ve yaşanmamıştır. Eser hakkında yapılan bazı yorumlar aşağıda listelenmiştir.
Eylül kitabının karakterleri aşağıda listelenmiştir.
Eylül kitabı tüm kitapseverler için uygundur. Eylül kitabının yaş gruplarına göre okunma sırası aşağıda listelenmiştir.
Eylül romanını okumak dönemin sosyal yaşamı hakkında bilgi sahibi olmayı sağlamaktadır. Eylül kitabının kişisel gelişime katkıları aşağıda listelenmiştir.
Bilgilenme ve kültürel gelişme aracı olan kitap, günümüz iletişim ve bilgi çağında hem görsel hem içerik alanı içinde sayfa düzeni, kapak tasarımı ile bir sanat yapıtı ve yazar ile okur arasında ilk iletişimi sağlayan kaynaktır. Kitap kapağı, içeriğindeki mesajı görsel iletişim yoluyla hedef kitleye duyurma işlevini, estetik nitelikleriyle birlikte, resim ve yazıyı birbirini tamamlayan bir düzenleme içinde önem arz etmektedir. Kitap kapağı, yazar ile okur arasındaki mühim bir köprüdür. Kapak fotoğrafları aynı zamanda içerikteki espriyi, konunun anlamını ve dinamizmini görsel açıdan güzel bir görünüm içinde yansıtmalıdır. Çünkü kitap tüketiciye yani okura sunulmak üzere, kapağıyla paketlenmiş bir nesne durumundadır. Kitap kapağı ile kendisinin reklamını yapar ve kitap ile okuyucunun arasında bağ kurmasını sağlar.
İllüstrasyon, grafik tasarım içinde önemli bir yere sahiptir. İllüstrasyon bilgiyi bazen tasvir etmek, bazen yorumlamak bazen de belgelemek için kullanılmaktadır. Kitap kapağı illüstrasyonları yayın illüstrasyonlarına girer. Yayın illüstrasyonları; gazete, dergi, kitap ve ansiklopedilerdeki makale, haber, öykü, roman, şiir ve açıklamalara eşlik eder. Yayın sektöründe çalışan bir illüstratör, üzerinde çalışacağı metnin içeriği hakkında bilgi ve görüş sahibi olmalı, metindeki mesaj ve duyguyu resim diline aktarabilmelidir. Yayın illüstrasyonu içinde en rahat ve esnek çalışabilecek alan çocuk öykü kitaplarıdır. İllüstratör, metne estetik ve fantastik destek vermek için kendi yorumunu katabilir. ( T.C. Milli Eğitim Bakanlığı) 1984 kitabı için kapak fotoğrafının çizilme aşamaları aşağıda listelenmiştir.
Eylül kitabı için kullanılan malzemeler ve bu malzemeler kullanılırken dikkat edilmesi gerekenler aşağıda listelenmiştir.
Eylül romanına benzer türdeki eserler aşağıda listelenmiştir.
Mehmet Rauf benzeri diğer yazarlar aşağıda listelenmiştir.
