Enin

Kurgusal ve düşünsel çalışmalarıyla kadının toplum içinde algılanışını sorgulayan, eğitimin önemine vurgu yapan ve ileri medeniyet seviyesine ulaşabilmek için hem Doğu hem de Batı düşüncesinden yararlanmak gerektiğini düşünen Fatma Aliye Hanım, Osmanlı’da kadın sorununu açıkça dile getiren ilk isimlerden biri olmuştur. Modern Türk edebiyatının ilk kadın yazarlarından olan Fatma Aliye Hanım, Enîn adlı eserinde de benzer konuları tartışmaya açar. Kalabalık bir karakter kadrosuna sahip romanda aşk, sevgi ve evlilik temaları hem kadın hem de erkek karakterlerin bakış açısıyla değerlendirilir. Bir konakta geçen hikâye, kendi ayakları üzerinde duran ve evlilik arifesinde aldatılan Sabahat ile tüm meziyetlerine rağmen ailesinin baskısı sebebiyle kısıtlanan ve istemediği bir adamla evlendirilen Fehame çevresinde gelişir. Yazar, pek çok yan karakter ve hikâye ile birlikte evlilikte sadakat ve uyum, görücü usulü ile evliliğin sakıncaları ekonomik farklılıkların ortaya koyduğu engeller gibi konuları işler. Kitabın elinizdeki baskısı üç bölümden oluşmaktadır: diliçi çeviri, çevriyazı metin ve karşılaştırma için Arap harfli kaynak metin.

Fatma Aliye Hanım (1862-1936) diğer kardeşi Ali Sedat’la birlikte özel hocalardan kozmografya, astronomi, Fransızca, matematik, tarih, felsefe ve edebiyat dersleri almıştır. Onun yetişmesinde, *manevi pederim* dediği Ahmet Mithat Efendi’nin de büyük emeği geçmiştir. Romanları: Muhâzarât (1891-92); Ref’et (1896-97); Udî (1897-98); Levâyih-i Hayât (1897-98). Kurmaca dışı eserleri: Nisvân-ı İslâm (1891-92); Terâcim-i Ahvâl-i Felâsife (1899-1900); Tedkîk-i Ecsâm (1899-1900); Namdârân-ı Zenân-ı İslâmiyân (1899); İstilâ-yı İslâm (1900); Ta‘addüd-i Zevcât’a Zeyl (1898-99); Târîh-i Osmânî’nin Bir Devre-i Mühimmesi-Kosova Zaferi, Ankara Hezîmeti (1912-13); Ahmet Cevdet Paşa ve Zamânı (1913-14). Fatma Aliye Hanım, bütün bu kitaplarının yanında Tercümân-ı Hakîkat, Hanımlara Mahsûs Gazete, Mahâsin, Ümmet, İnkılâp gibi pek çok gazete ve dergide de başta kadın meselesi olmak üzerine çeşitli konularda yazmıştır.