Elektrik Enerjisi Ekonomisi Problemleri

Bilindiği gibi mu¨hendislik alanlarının hepsinde ekonomik kriterler önemli yer tutmaktadır, mu¨hendislik projelerinin teknik kriterler açısından uygunluğu ne kadar önemliyse ekonomik yönden uygun olması da aynı derecede öneme sahiptir. Bir mu¨hendislik projesinin başarılı veya yararlı olarak nitelendirilebilmesi için sağlaması gereken en önemli koşul, ekonomik açıdan uygulanabilir olmasıdır. Mu¨hendislik; matematik ile temel mu¨hendislik bilgi ve becerisinin ekonomi ilkeleriyle bu¨tu¨nleştirilmesidir. Mu¨hendislik uygulamalarının yalnızca teknik yönu¨ değil ekonomik yönu¨ de gözden uzak tutulmamalıdır. Çu¨nku¨ mu¨hendislik problemlerinin teknik boyut ve ekonomik boyut olmak u¨zere iki boyutu bulunmaktadır. Teknik boyut örneğin, maksimum verimin alınması, maksimum dayanımın sağlanması, maksimum hıza ulaşılması, minimum enerji kullanılması, vb. olabilir. Ekonomik boyut ise maksimum kârın elde edilmesi, maliyetlerin minimumda tutulması, vb. olarak özetlenebilir.
Ekonomi, bilindiği gibi matematik ve istatistik gibi pek çok bilim alanıyla ilişkilidir. Ekonomi ayrıca kendi içinde mikroekonomi, mikroekonomi, muhasebe, maliyet muhasebesi, finansman, finans matematiği gibi pek çok bilim dalını da kapsamaktadır.
Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mu¨hendisliği Bölu¨mu¨nde 1995 yılından beri verdiğim “Elektrik Enerjisi Ekonomisi” isimli 3 kredilik dersin notlarının geliştirilmesi sonucunda ortaya çıkan ilk kitap “Elektrik Enerjisi Ekonomisi” 2008 yılında Birsen Yayınevi tarafından yayınlanmıştı. 2021 yılında yine Birsen Yayınevi tarafından yayınlanmış olan Mu¨hendislikte Ekonomik Analiz isimli kitapta ise, tu¨m mu¨hendislik alanlarında gerekli olabilecek ve kullanılacak olan temel ekonomi bilgilerinin verilmesinin ardından, mu¨hendislik alanlarında karşılaşılabilecek ekonomik analiz gerektiren temel konu başlıkları ele alınmıştı.
Yukarıda sözu¨ edilen Elektrik Enerjisi Ekonomisi isimli kitapta kısmen sayısal örnekler yer aldığı halde, Mu¨hendislikte Ekonomik Analiz isimli kitapta sayısal örneklere yer verilememişti. Bu bakımdan Elektrik Enerjisi Ekonomisi Problemleri isimli kitabın yayımlanması ile literatu¨rdeki elektrik enerjisi ekonomisine yönelik sayısal örnek/problem eksikliğinin giderilmesi amaçlanmıştır. Kitaptaki problemler, uzun yıllardır Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mu¨hendisliği Bölu¨mu¨nde verdiğim “Elektrik Enerjisi Ekonomisi” ve Fen Bilimleri Enstitu¨su¨ Elektrik Mu¨hendisliği Anabilim Dalı Elektrik Tesisleri Programında verdiğim “Enerji Sistemlerinin Planlanmasında ve İşletilmesinde Ekonomik Kriterler” derslerinin vize ve final sınavlarında sorulmuş olan toplam 920 özgu¨n problemden oluşmaktadır. Tu¨m problemlerin cevapları verilmiş ancak kitabın hacmini ve maliyetini çok artırmamak için çözu¨mlerine yer verilememiştir.
Kitaptaki problemler aşağıdaki temel öğrenim çıktılarının sağlanmasına doğrudan katkı sağlamaktadır:
· Elektrik Mu¨hendisliği, elektrik enerji sistemleri alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular.
· Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; değişik disiplinlere ait bilgileri bu¨tu¨nleştirir.
Kitabın, ekonomik analiz içerikli tez çalışması yapan Mu¨hendislik Lisans ve Lisansu¨stu¨ öğrencilerine, işletmelerde çalışan mu¨hendislere ve ilgili okuyuculara yararlı olmasını dilerim.