Doğu Anadolu Kırsalında Bir Saha Çalışması

Bu çalışmada Özalp ilçesinin kuzeybatı kesimini oluşturan Hayal Dağı’nın güney ve batısında yer alan kırsal yerleşmeler ile Karasu çayının kuzeyinde yer alan yerleşmelerin nüfus gelişimi, sosyal, kültürel ve ekonomik yapıları incelenmiştir. İnceleme alanında 11’i köy, 5’i de köylere bağlı (köy tüzel kişiliğe sahip olmayan mahalle, mezra) olmak üzere toplam 16 kırsal yerleşme bulunmaktadır. 2020 yılı itibariyle bu yerleşmelerde yaklaşık 10.000 kişi yaşamaktadır.

Çalışmada öncelikle araştırma sahasının doğal ve beşeri çevre özellikleri incelenmiştir. Araştırma kapsamında yörede gözlem, mülakat ve anket çalışmaları yapılmıştır. Anket çalışması 8 farklı kategorideki 46 sorudan oluşmaktadır. Ankette görüşülen kişilerin demografik yapısı, yerleşmenin adı ve kökeni, kırsal yerleşmelerdeki eğitim faaliyetleri, yöredeki sosyal ve kültürel yapı, dışarıya verilen göç ve bu göçün yöneldiği alanlar, kırsal konular altyapıları, ekonomik faaliyetler ile yörede fiziki ve beşeri çevreden kaynaklanan sorunları ortaya çıkarmaya yönelik sorular sorulmuştur. Alınan cevaplara bağlı olarak sahadaki kırsal yerleşmelerin özellikleri, nüfus yapısı ve nüfus hareketleri, sosyal, kültürel ve ekonomik yapıları ile yörede yaşanan sorunlar ortaya çıkarılmıştır. Yörenin coğrafi potansiyeli ve kamunun olanakları göz önüne alınarak yaşanan sorunların ortadan kaldırılması ile çözüm önerileri sunulmuştur.