Tükendi
Gelince Haber VerDevlet ya da Politeia, Antik Yunan filozofu ve bilgesi Platon (MÖ 427-347) tarafından kaleme alınan ve Sokrates ile yanındakiler arasındaki diyaloglar aracılığıyla Sokrates’in sağlıklı ve mutlu bir toplum yaşamı için düşündüğü devlet modelini anlatan eserdir. Adaletin tanımı, adil kentin ve adil insanın niteliklerini konu alan eser bir Sokratik diyalogdur. Devlet felsefesinin temel kaynaklarından biri olan "Devlet" kitabı, mutluluk felsefesi üzerine yazılmış bir eser olma niteliğini de taşımaktadır. Platon eserinde ideal devletin nasıl olacağını anlatırken bu devletteki insanları çalışanlar, bekçiler ve yöneticiler şeklinde üç sınıfa ayırmıştır. Kadın-erkek eşitliğinin mevcut olduğu bu toplumda her sınıfın bir erdemi bulunmaktadır. Hem Doğu hem de Batı felsefesi ve siyaset kuramını etkilemiş olan "Devlet" eseri Platon’un en ünlü eseridir.
Platon ya da Eflatun, dünyada üniversite düzeyindeki ilk kurumlardan biri olan Akademi’nin kurucusu, felsefe ve bilim tarihindeki en önemli filozof ve bilgelerden birisidir. Sokrates’in öğrencisi olan Platon’un en ünlü öğrencisi Aristoteles’tir. Dönemindeki diğer isimlerin aksine birçok eseri günümüze ulaşmış olan Platon çoğunlukla kendi çevresinden karakterlerin yer aldığı, zamanı ve mekanı belirli olan, kurgusal diyaloglar kaleme almıştır. Birçok eserinin ana karakteri Sokrates’tir ve eserlerinde etik, estetik, metafizik, politika gibi farklı konular işlemiştir. Politik felsefenin kurucusu kabul edilmektedir ve gerçek bilginin temelinin ancak idealar dünyasında bulunabileceği temeline dayanan İdealar teorisini ortaya atan kişidir.
Devlet kitabının fiyat aralığı 12 TL ve özel baskılar dahil 52 TL arasında değişiklik göstermektedir. Devlet kitabının fiyatını belirleyen faktörler aşağıda listelenmiştir.
Devlet kitabının yazarı Platon’dur. Platon veya İslami literatürde kullanılan ismiyle Eflatun, MÖ 428/7 veya 424/423’te Atina’da doğmuştur. Platon’a doğumunda dedesi Aristo’nun adı verilmiştir fakat daha sonra omuzunun ya da alnının geniş olmasından dolayı “geniş” anlamına gelen Platon denmiş ve tarih boyunca bu adla anılmıştır. Antik Yunan filozofu ve bilgesi olan Platon’un adının İslami literatürde Eflatun, Felatun veya Felatun şeklinde kullanılmasının nedeni Arapça’da “p” sessizinin bulunmaması ve yan yana iki sessiz harfin telaffuzunun zor olmasıdır.
Platon, Atina’nın köklü ve asil ailelerinden birinde dünyaya gelmiştir. Gençliğinde iyi bir güreşçi olan Platon’un babası Ariston, annesi Perictione, kardeşleri ise Adeimantus, Glaukon ve Potone’dir. Platon’un gençlik dönemi Peloponez savaşlarının yapıldığı döneme denk gelmiştir. Gençliğinin savaş yıllarına denk gelmesinden dolayı filozof, hem siyasi hem de iç çekişmelere yakından tanıklık etmiş, hocası Sokrates’in Atina devleti tarafından suçlu bulunup idam edilmesinin acısını yaşamıştır. Sokrates’in Savunması isimli eserinde Sokrates’in ağzından ölümüne karar verildiği davada yaptığı konuşmayı anlatmaktadır. Tüm bu yaşadıkları nedeniyle de Platon’un felsefesinin merkezinde sosyal düzen ve insanın saadeti yer almaktadır.
Platon yaşamı süresince 2 önemli seyahate çıkmıştır. Birinci seyahatinin Sicilya ve Güney İtalya’daki Yunan şehirlerine, ikinci seyahati ise İskenderiye veya Antik Mısır’a olmuştur. Megara, Kirenea, Sicilya, Mısır ve İtalya gibi şehir ve ülkelere seyahat eden Platon buralardaki ilim ve fikir insanlarıyla tanışmış, onardan dersler almış ve fikir alışverişinde bulunmuştur. Seyahatlerini tamamlayıp Atina’ya döndüğünde 40 yaşında olan Platon’un ilk seyahatinde Pisagor ve Parmenides felsefesinden etkilendiği, ikinci seyahatinde ise kozmoloji, astroloji ve Museviliğin tanrı ve yaradılış anlayışlarından etkilendiği düşünülmektedir.
Platon’un en önemli ilham kaynağı ve hocası Sokrates’tir. Sokrates dışında Kratilos, Timaios ve Arkitas, Elealı Parmenides, şair Homeros ve Hesiodos gibi isimler de onun fikir ve ilham kaynakları arasında yer almaktadır. Seyahatlerini tamamlayıp Atina’ya döndükten sonra Akademos bahçesinde, düşünce tarihinde “Akademi” olarak anılan okulu kurmuş ve yaşamına burada ders vererek, kitap yazarak devam etmiştir. Bu okula geldiğinde 17 yaşında olan ve 20 yıl boyunca okulda kalan Aristoteles ise Platon’un en ünlü öğrencisidir. Aristoteles dışında ünlü fikir insanlarından Speusippos ve Ksenokrates de onun öğrencileri arasında yer almıştır. Platon, yaklaşık 80 yaşlarında iken yani 347/8 yılında vefat etmiş ve Akademi’nin bahçesine defnedilmiştir. Vefatından sonra da Akademi’nin başına yeğeni geçmiş, Aristoteles de Akademi’den ayrılarak kendi okulunu kurmuştur.
Platon’un felsefesinin merkezinde insan, insanın saadeti yer almaktadır. Duyuların aldatıcı olduğunu belirten filozof, asıl meselenin bilginin özünü tespit etmek olduğunu ve bilginin hedefinin varlık olduğunu belirtmektedir. Platon’a göre ruh bu dünyadan öncede vardır ve ruhun yaşandığı bir alemden bahsetmektedir. Ruhların yaşadığı bu aleme de "ideler (örnekler) alemi" demektedir. Bu alem, görünen aleme gelmeden önce her şeyin aslının bulunduğu gerçekler alemidir. Fakat ruh bedene bürünüp görünen aleme geldikten sonra bildiklerini unutmuştur. Bu nedenle de bilme faaliyeti aslında ruhun derinliklerinde gizlenmiş olan bilgileri ortaya çıkarmaktır. Platon, varlık kademelerinden ve bu kademeler bağlı olarak bilgi derecelerinden söz etmektedir. Alemi önce ikiye ayıran Platon, bu alemlerin birine "akledilir alem" diğerine ise "duyulur alem" ismini vermiştir. Platon, politik felsefenin kurucusu kabul edilmektedir. İdealar teorisi tarih boyunca akıl, ruh, beden, tümeler, ahlak ve devlete dair tartışmalarda oldukça etkili olmuş bir teoridir.
Platon birçok eser kaleme almıştır. Platon’a ait olduğu düşünülen eserler şunlardır: Sokrates’in Savunması, Alkibiades, Protagoras, İon, Lakhes, Lysis, Kharmides, Euthyphron, Gorgias, Menon, Euthydemos, Küçük Hippias, Büyük Hippias, Kratylos, Meneksenos, Şölen, Phaidon ya da Güzellik Üzerine, Devlet, Phaidros, Theaitetos, Parmenides, Sofist, Devlet Adamı, Philebos, Timaios, Kriton veya Ödev Üzerine, Yasalar ve Mektuplar. Platon’un “Mektuplar” ve “Sokrates’in Savunması” eserlerinin dışındaki tüm eserleri karşılıklı konuşmalar halinde yazılmıştır. Bu nedenle de eserlerden her birine “diyalog”, toplamına ise “diyaloglar” denmektedir.
Devlet kitabı 372 sayfadan oluşmaktadır. Devlet kitabının sayfa sayısı yayımlandığı yayınevi ve özel baskılara göre değişiklik göstermektedir.
Devlet kitabı ütopik bir kurgudur. Ütopya, tasarlanmış ideal toplumu ifade eden bir kelimedir. Olumlu bir tasarım olan ütopya, özünde gerçek olma ihtimali olmayan toplum yapısı, yaşantısı ve düzenidir. Thomas More’un 1516 yılında kaleme aldığı “Utopia” isimli eseri ile kullanımı yaygınlaşan ütopya kelimesinin olumsuzu ise distopyadır. Distopya, ütopyanın zıttı olarak olumsuz bir kurgudur ve totaliter ve baskıcı toplumları ifade etmektedir.
Ünlü ütopyalardan bazıları aşağıda listelenmiştir.
Devlet kitabı, Sokrates’in sağlıklı ve mutlu bir toplum yaşamı için düşündüğü devlet modelini anlatmaktadır. İdeal devletin nasıl olacağının belirtildiği metin devlet felsefesinin temel kaynaklardan biridir ve aynı zamanda mutluluk felsefesi üzerine de yazılmıştır. Eserinde ideal devletteki insanları çalışanlar, bekçiler ve yöneticiler şeklinde üç sınıfa ayırmıştır. Kanaatkar olma erdemine sahip olan işçi sınıfı, çalışıp üretimde bulunarak devletin maddi ihtiyaçlarını karşılayan sınıftır. Cesaret erdemine sahip olan bekçi sınıfı ise toplum içinde güvenliği ve devletin dışarıya karşı varlığını savunmaktadır. Devleti yöneten yöneticiler sınıfının erdemi ise bilgeliktir.
Devlet kitabı birden fazla bölümden oluşmaktadır ve bu bölümler 1. Kitap, 2. Kitap şeklinde isimlendirilmiştir. Kitap Sokrates’in anlatıcılığı ile başlamaktadır. İlk kitapta yaşlılığın avantajları ve dezavantajları ile zenginliğin faydaları üzerine bir sohbet yer almaktadır. Bu sohbetin sonunda adaletin ne olduğu üzerine gidilmektedir. 2. kitapta ise adalet konusu üzerine konuşulmaya devam edilmekte ve Sokrates tarafından çeşitli iş gruplarının ortaya çıkışı ve ortaya çıkış nedenleri anlatılmaktadır. 3. kitapta bekçi yani savaşmak için eğitilecek insanların eğitimleri ele alınmaktadır. Adalet konusu 4. kitapta da işlenmektedir. Bilgelik, cesaret, ihtiyat ve adalet ideal bir devlet için önemli erdemler olarak belirtilmiştir. Sokrates, bilgelerin yönetici olması gerektiğini söylemektedir. 5. kitapta ise arkadaşlar arasında her şeyin ortak olması, aile hayatının ortadan kalkması ve cinsiyet hakkında konuşulmaktadır.
Devlet eserinin içinde yer alan 7. kitapta geçen Mağara alegorisi oldukça ünlüdür. Sokrates’in ağzından anlatılan alegoriye göre karanlık bir mağarada sağa ve sola dönemeyecek şekilde zincirlenmiş birkaç insan bulunmaktadır. Sadece karşılarını görebilen bu insanlar doğduklarından beri bu mağarada oldukları için nesnelerin sadece gölgelerini görmüş ve bunları gerçeklikleri olarak algılamışlardır. Zincirlenmiş insanlardan birisi zincirinden kurtulup mağarayı terk ettiğinde yeni bir gerçeklikle tanışmıştır. Bu gerçeklikle beraber gölgelerini gördüğü nesnelerin gerçeklik olmadığını anlayan bu kişi bunu mağaradaki arkadaşları ile paylaşmak istemiş ve mağaraya geri dönmüştür. Fakat zincirlerinden kurtulamamış olan bu diğer kişiler mağaranın dışında farklı bir gerçeklik olduğuna inanmamaktadır.
Devlet kitabının içinde yer alan bu alegori Platon’un düşüncesini şekillendirmektedir. Bu alegoriye göre zincirini kıran kişi, gerçek hakikati arayan bir filozofu ve sorgulayan insanı temsil etmektedir.
Devlet kitabının karakterleri aşağıda listelenmiştir.
Devlet kitabı birçok kitapseverler için uygundur. Devlet, ideal devletin nasıl olacağını anlatan ve dünyanın birçok ülkesinde okurların beğenisini kazanmış bir eserdir. Devlet kitabını okuyabilecek yaş grupları aşağıda listelenmiştir.
Devlet kitabının okurların kişisel gelişimine sağladığı katkılar aşağıda listelenmiştir.
Basılı veya el yazılı kâğıt yaprakların ciltli ya da ciltsiz olarak bir araya getirilmiş biçimine kitap denmektedir. İnsanlar için bilgilenme ve kültürel gelişme aracı olan kitaplar, görsel ve içerik bakımından sanat yapıtı olarak kabul edilmektedir. Kitapların korunması için fazla ışık almayan, fazla ısı ve nem barındırmayan yerlerde saklanması gerekmektedir. Sanat yapıtı olarak kabul edilen kitapların kapak tasarımları eserin konusuna uygun olmalıdır. Kitap kapakları içerikle uyumlu olmalı, görseli ve yazıyı birbiri ile birleştiren bir düzen barındırmalıdır. Kitap kapakları, birçok okurun kitap hakkındaki ilk izlenimini etkilemektedir. Bu nedenle kapakta kullanılan görsel unsurların konunun anlamını görsel açıdan estetik bir biçimde anlatması gerekmektedir. Birçok okurun kitap seçimi esnasında kapaklara dikkat ettiği bilinmektedir. Bu nedenle kapak tasarımının, kitapların satışını etkilediği bilinmektedir. Okuyucuya hitap eden, kitap hakkında olumlu izlenim oluşturan kapaklar tasarlanmalıdır.
Kitap kapaklarını illüstratör, tasarımcı veya grafik tasarımcılar tasarlamaktadır. Tasarım yapacak kişinin kapağını tasarlayacağı kitap hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir. Kitap kapağı tasarımı yapmayı bilen ve tasarım konusunda yetenekli olan tasarımcıların tasarladığı kitap kapakları, farklı yayınevlerinden çıkan aynı kitapların ön plana çıkmasını sağlamakta, satışını olumlu yönde etkilemektedir.
Devlet kitabı için kapak fotoğrafının çizilme aşamaları aşağıda listelenmiştir.
Devlet kitabı için kullanılan malzemeler ve malzemeler kullanılırken dikkat edilmesi gerekenler aşağıda listelenmiştir.
Devlet kitabı benzeri diğer eserler aşağıda listelenmiştir.
Platon benzeri diğer yazarlar aşağıda listelenmiştir.
