Ceza Muhakemesinde Belirti

Belirtilerin ve adli bilimlerin; hukuk uygulayıcıları tarafından anlas¸ılması, temel olarak bilinmesi ve gelis¸melerin takip edilmesi gerekmektedir. Zira hakim, savcı ve avukatlar (çogˆu kez bilirkis¸i yardımıyla) mevcut delil ve belirtileri ortaya koyup, tartıs¸ıp, degˆerlendirecek; bu s¸ekilde maddi gerçegˆe ulas¸ılmasına çalıs¸ılacaktır. Bu kapsamda öncelikle olay yeri inceleme ve sorus¸turma as¸amasından bas¸lanarak ceza muhakemesinde delil ve belirtilerin sagˆlamlıklarının ve güvenilirliklerinin yargılama sırasında ortaya konulması çok önemlidir. Somut bir olayın ispat edilebilmesi için delil ve belirtilerin bir bütün halinde yorumlanması, anlas¸ılması, degˆerlendirilmesi gerekmektedir. Bu ise ancak belirtilerin temel olarak bilinmesi, ispatta nasıl kullanıldıklarının anlas¸ılması ile mümkün olabilecektir. Hukuk uygulayıcıları tarafından ise maalesef belirtiler yeterince bilinmemekte ve anlas¸ılamamaktadır.

Bu kapsamda, Avusturalyalı bir hakim ve profesör olan Hans Gross, 1800’lü yıllarda hakimler, polisler ve avukatlar için kitap hazırlamıs¸; bir enstitü kurarak hakim ve avukatlara ders vermis¸tir. Bu husus oldukça dikkat çekici olup bu tür bir çalıs¸manın bir benzerinin ülkemizde de yapılması gerekmektedir. Fakat belirtiler, literatürde ve hukuk fakültesindeki derslerde yeterince yer bulmamaktadır.

Ülkemizde maalesef belirtilerin ispat mahiyetleri yeterince anlas¸ılmamakta, uygulamada hatalı degˆerlendirmeler yapılmaktadır. Günümüzde vazgeçilmez hale gelen belirtilerin özü anlas¸ılmadan, adli bir vakanın her türlü s¸üpheden uzak ve insan hakları ihlalleri olmaksızın ispatı çok zordur.

Çalıs¸manın ilk bölümünde, ispat hukuku ve delil türleri, belirtilerin ispat hukukundaki yeri; ikinci bölümünde ise, adli bilimler, kriminalistik ve yargı kararları ıs¸ıgˆında belirti türleri ve belirti türlerinin adli olayların ispatında nasıl kullanılabilecekleri; literatürdeki çalıs¸malar, yargı kararları ve mevcut aras¸tırmalardan yararlanılmak suretiyle ortaya koyulmaya çalıs¸ılmıs¸tır.