Bozkırı Tutuşturan Kıvılcım

1917 Şubat Devrimi`nden sonra Kafkasya`da bu cümleden Güneybatı Kafkasya`da yani bu günkü Kars, Ardahan, Batum coğrafyasında yaşanan siyasal-sosyal gelişme ve deneyimlerin ve Rusya üzerinden bölgeye gelmiş olan siyasal aydınlanmanın bir birikim oluşturduğu; bu oluşumun çok uluslu bir müdahale sonucu dağılmasından sonra ise gerek Kafkasya`ya gerekse Anadolu`ya yayılan aydınların taşıdığı siyasal düşüncelerin etkili olduğu bir gerçektir. Özellikle Güneybatı Kafkas Halk Cumhuriyeti deneyiminin getirdiklerinin Mustafa Kemal ve ileride kurulacak cumhuriyetin şekillenme süreci üzerinde önemli etkiler bıraktığını, bu tarihsel deneyimin Türkiye Cumhuriyeti`nin harcında önemli bir yerinin olduğunu söyleyebiliriz.