İlber Ortaylı, 1947 yılında Avusturya’nın Bregenz şehrinde doğmuş; Türk tarihçisi, roman yazarı olup tarih, araştırma-inceleme türlerinde 45 adet eseri bulunmaktadır. İlber Ortaylı iki yaşındayken ailesi ile birlikte Türkiye’ye göç etmiştir. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da Saint George Lisesinde başlamıştır. Ankara Atatürk Lisesinde öğrenimini tamamlamıştır. 1970 yılında Ankara Üniversitesinde Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih bölümünü bitirmiştir. Ayrıca akademisyenlik ve yazarlık yapmaktadır. Yazdığı kitaplar 6 dilde çevrilmiştir. Kronik, Timaş, İnkılap, İletişim, İş Bankası gibi yayınevleri ile çalışmıştır. 2004 yılında TRT Türk’te ‘’ İlber Ortaylı ile ‘’ adlı belgeseli, NTV’de ‘’ İlber Ortaylı ile Tarih Dersleri ‘’ adında programı, Bloomberg HT kanalında da ‘’ İlber Ortaylı ile Zaman Kaybolmaz’’adlı program yapmıştır.
İlber Ortaylı 50’ye yakın kitap yazmıştır. Kitaplarının listesi aşağıda listelenmiştir:
Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri
Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu
İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı
Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devletinde Kadı
Tarihi ve Kültürel Boyutlarıyla Türkiye’de Aleviler Bektaşiler Nusayriler
İlber Ortaylı ile Tarihin Sınırlarına Yolculuk
Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek 1
Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek-3
Osmanlı’ya Bakmak Osmanlı Çağdaşlaşması
Osmanlı İmparatorluğunda İktisadi ve Sosyal Değişim
Mekân ve Olaylarıyla Topkapı Sarayı
Türkiye’de Belediyeciliğin Evrimi
Tanzimat’tan Cumhuriyete Yerel Yönetim Geleneği
Ciepo Osmanlı Öncesi ve Osmanlı Araştırmaları Uluslararası Komitesi VII. Sempozyumu Bildirileri
Studies on Ottoman Transformation
Sivil Toplum İçin Kent - Yerel Siyaset ve Demokrasi Seminerleri
700. Yılında Osmanlı Mirasının Değerlendirilmesi
Barış Köprüleri Dünyaya Açılan Türk Okulları
Osmanlı Mirasından Cumhuriyet Türkiye’sine İlber Ortaylı İle Konuşmalar
Kırk Ambar Sohbetleri
Türkiye İdare Tarihine Giriş
İlber Ortaylı’nın ilk kitabı ‘’Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri‘’ dir. Bu kitap, 19. yüzyılda Osmanlı’da yenilikçi yerel yönetim sisteminin oluşumunu ve modern belediyelerinin kuruluşunu anlatır. Eser, araştırma-inceleme türünde olup 178 sayfadan oluşur. İlber Ortaylı, okurlarını kitabında kamu yönetimi, idari işler gibi alanlarda bilgilendirir.
İlber Ortaylı’nın en çok sevilen kitabı ‘’ Bir Ömür Nasıl Yaşanır?’’ adlı eseridir.
İlber Ortaylı, şu anda 73 yaşındadır.
İlber Ortaylı, Avusturya Bregenzlidir. Baba tarafından Kırımlı olan İlber Ortaylı, anne tarafından da Kırımlı olduğu bilinmektedir.
İlber Ortaylı, şiir yazmamıştır.
İlber Ortaylı’nın kişiliğini moderatör Cansu Canan, Bkmkitapın düzenlediği ‘’ Hayatı Okuyanlar’’ programında ‘’ çok okuyan, entelektüel, espritüel, araştırmacı ‘’ olarak tanımlamıştır. Haber Türk TV’de Teke Tek özel programında Celal Şengör; ‘’ Osmanlı tarihi konuşacaksan dünyada bir avuç insan arasındaki en önemlilerden biri İlber Ortaylı biri de hocası Halil İncalcık’tır. ‘’ demiştir.
İlber Ortaylı’nın annesi ve babası Kırım’daki dönemin zorlu sosyo-ekonomik şartları sebebi ile Avusturya’nın Stalingard şehrine yerleşmek zorunda kalmışlardır. Rusça, Almanca ve İngilizce’nin çok iyi derecede konuşulduğu, şiirlerin yazıldığı, tarih ve felsefe kitaplarının okunduğu bir ortamda büyümüştür. İki yaşındayken İstanbul’a gelen İlber Ortaylı, ilköğretimini İstanbul’da başlamış ve Ankara’da bitirmiştir. Annesi Şefika Ortaylı, Türkiye’ye döndüğünde Ankara Üniversitesinde Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde Rus Dili ve Edebiyatı bölümünde öğretim görevlisi olmuştur. İlber Ortaylı, tekrar İstanbul’da Saint George Lisesinde ortaokula başlamıştır. Beraberinde Ankara Atatürk Lisesinde de ortaöğrenimini tamamlamıştır. Üniversiteyi ise Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde Tarih bölümünde okumuştur. Çocukluğunda gerek yaşadığı çevre gerek ailesi kariyerine yön vermiş, eserlerinde de bu etki görülmüştür.
İlber Ortaylı, Rusça, Almanca ve İngilizce’nin çok iyi derecede konuşulduğu bir ortamda yaşamıştır. Ayrıca tarih, felsefe ve edebiyat kitaplarının okunduğu bir evde büyümüştür. Dolayısıyla tarihe, sanata olan ilgisi bu çevrede oluşmuştur. Ankara Üniversitesinde Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde Tarih kazanması çocukluğundan gelen yapının bir örneğidir. Yüksek lisansını Chicago Üniversitesinde ünlü Prof. Dr. Halil İnalcık ile birlikte yapmıştır. Viyana Üniversitesinde ise Slavistik ve Oryantalistik bölümünü okumuştur. Bu sürede doçentliğini tamamlamıştır ve çeşitli ülkelere tarih dersleri vermiştir. Gençliği başarılı bir eğitim hayatı ile geçmiştir. 1989’da ülkesine geri dönmüş ve profesör unvanını almıştır. 2002 yılına kadar Ankara Üniversitesi Tarih Bölüm Başkanı olarak görev yapmıştır.
İlber Ortaylı, arkadaşlık konusunda ‘’ En mühim şey iyi arkadaşlıklar edinmektedir. Hayatta iyi dost edinmeye bakmalısın.’’ diyerek öneri cümlesinde bulunmuştur. İlber Ortaylı aşkı ise Youtube’da Tuhaf kanalının sunduğu ‘’ İlber Ortaylı ile Bi’Sorum Var’’ programında şöyle tanımlamıştır: ‘’ Tarifi çok zor olan bir duygudur. Ama insanın mutlaka yaşaması gereken tuhaf bir histir. Hem acıdır hem tatlıdır. ‘’ olarak tanımlar. Düşünce yaşamında ise mutluluk onun için başkasının canını yakacak bir iş değilse canın ne istiyorsa onu yapmaktır.
İlber Ortaylı, şu anda 73 yaşındadır. Geçtiğimiz yıl on günü aşkın bir süre Topkapı’daki Koç Üniversitesi Hastanesinde ameliyat olduğu bilinmektedir. Hastalığı ile ilgili ayrıntılı bilgiler bulunmamaktadır.
Profesör Doktor İlber Ortaylı ilköğreniminden itibaren başarılı bir öğrencilik hayatı yaşamıştır. Okulu ve derslerini sevmesi, okumaya olan düşkünlüğü eğitim hayatında da ön plana çıkmıştır. Akademik alanda yaptığı çalışmalar öncelikle tarih alanında olup sosyal bilimler alanında da çalışmaları bulunmaktadır. Bu alanlarda seminerler ve konferanslar düzenleyerek insanlara eğitim vermeyi amaçlamıştır. Bin küsür civarda makaleler yayınlamıştır.
İlber Ortaylı’nın okuduğu okullar aşağıda listelenmiştir:
Özel Sankt Georg Avusturya Lisesi
Ankara Atatürk Lisesi
Ankara Üniversitesi
Chicago Üniversitesi
Viyana Üniversitesi
İlber Ortaylı, sosyal medya kullanmamaktadır. Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın avukatı Fahrettin Erbahayetmez’in bu konu hakkında şöyle bir yorum yapmıştır: ‘’ Hocam internet kullanmaz, sosyal iletişim ağları ile alakası yoktur. Sadece asistanlarının yönettiği Twitter ve Instagram hesapları mevcuttur. Onun adına bu kanallardan paylaşım yapılmaktadır.’’ diyerek açıklar.
İlber Ortaylı’nın Twitter hesabı bulunmaktadır. İlber Ortaylı’nın Twitter kullanıcı adı @ILBERORTAYLIGSU’dur.
İlber Ortaylı’nın Instagram hesabı bulunmaktadır. İlber Ortaylı’nın Instagram kullanı adı ilberortayli’dır.
İlber Ortaylı’nın net bir siyasi görüşü yoktur. CNN TÜRK’te Güneri Civaoğlu’nun sunduğu Şeffaf Oda programında İlber Ortaylı siyasi görüşü hakkında şöyle bahsetmiştir: ‘’ Biz 47'liyiz. 47'liler Türkiye'de bir şeylere karışmadan durmazlar. Benim arkadaşlarım çok solcuydu her zaman. Çok çok solcular değil, sevmiyorum öyle tipleri. Düşünceden çok eylem götürenlerle işim olmuyor. Ama sağcı diyeceğiniz arkadaşlarım da olmuştur. Bizim okulumuzun yetiştirdiği politikacılar, Türkiye'yi kavga ve gerilim zamanlarında düze çıkarmayı bildiler. Çünkü o bizim yurt kültürümüzdü. Uluç Gürkan ile Hasan Celal Güzel arkadaştı, selamlaşırlardı. Ve adamlar bunu politikada da yaptılar. Yani bu önemli. Daha başka isimler de var. Sola da yakındım, sağcılara da yakın olduğum yer vardı. Çünkü bizim memlekette total bir kültür yoktur. Yani solcu dersin, bakarsın musikiyi bilmez, klasik Avrupa musikisini de tanımaz. ‘’
İlber Ortaylı, resmi olarak herhangi bir partiye üye değildir.
İlber Ortaylı, gençlik yıllarında yazar olmak gibi bir hedefi yoktur. Bu dönemde edebiyat, sanat, tarih alanlarının okunup konuşulduğu bir ortamda büyümüştür. Dolayısıyla kariyerini de bu alanda yönlendirip tarih bölümünü okumuştur. Akademik hayatında binden fazla makale yazan İlber Ortaylı ayrıca kitlelere tarih kitapları yazarak adını yazarlığı ile de ayrıca duyurmuştur.
İlber Ortaylı’nın bağlı olduğu bir edebiyat akımı yoktur.
İlber Ortaylı edebiyat hakkında net bir tanımlama yapmamıştır. Ancak edebiyat alanında yazar önerilerini ‘’Bir Ömür Nasıl Yaşanır? ‘’ adlı kitabında yer verilmiştir. Bu yazarlardan bazıları şunlardır:
Tolstoy
Dostoyevski
Dante
Petrarca
Goethe
Shakespeare
Ahmet Rasim
Reşat Nuri Güntekin
Hüseyin Rahmi Gürpınar
Halide Edip Adıvar
İhsan Oktay Anar
İlber Ortaylı, roman türünde eser vermemiştir.
İlber Ortaylı, 2002 yılında Milliyet gazetesinde, bir dönem Haber Türk gazetesinin Habertürk Tarih bölümünde de gazete yazarlığı yapmıştır. Ayrıca aylık Atlas, Doğu-Batı, Popüler Tarih, Tarih ve Toplum dergilerinde de yazılarını yayımlamıştır. Halen Doğu-Batı ve NTV Tarih dergilerinin danışma kurulu üyesidir.
İlber Ortaylı’nın kitapları PDF Bir Ömür Nasıl Yaşanır?, PDF İlber Ortaylı Seyehatnamesi, PDF Tarihin Sınırlarına Yolculuk, PDF Hukuk ve İdare, PDF Gelenekten Geleceğe, PDF Gazi Mustafa Kemal Atatürk gibi kitapları internet üzerinde yer almaktadır.
İlber Ortaylı’nın aldığı ödüller aşağıdaki gibidir:
• 2001 Aydın Doğan Ödülü
• 2006 Avrupa ile Akdeniz Arasında Lazio Ödülü
• 2007 Puşkin Madalyası
• 2017 Cumhurbaşkanlığı Kültür, Sanat Büyük Ödülü
İlber Ortaylı, 2017 Cumhurbaşkanlığı Kültür, Sanat Büyük Ödülünü tarih bölümünde aldığı törende şu sözleri söylemiştir: ‘’ Bugün bu ödülün bana takdim edilmesinden son derece onurlandım. Birkaç sene evvel böyle bir ödülün bana lutf edilmesi beni bu derecede gururlandırmazdı. Cumhurbaşkanlığının verdiği ödül çok başka bir şey.’’
İlber Ortaylı, 2004 yılında TRT Türk’te ‘’ İlber Ortaylı ile’’ adlı belgeseli sunmuştur. NTV’de ‘’ İlber Ortaylı ile Tarih Dersleri ’’ adında program yapmıştır. Bloomberg HT kanalında ise ‘’ İlber Ortaylı ile Zaman Kaybolmaz’’, NTV’de de gazeteci-yazar Mehmet Parlas ile ‘’ Her Zaman’’ adlı tarih programları sunmuştur. Fatih Altaylı’nın moderatörlüğünde ‘’ Teke Tek ‘’ programı, .CNN TÜRK’te yayımlanan Gündem Özel gibi önemli televizyon programlarına da konuk olmuştur. İlber Ortaylı bu programlarda Halil İncalcık, Celal Şengör, Murat Bardakçı gibi önemli isimlerle de kimi zaman birlikte konuk olarak katılmıştır.
İlber Ortaylı, 1981 yılında Ayşe Özdolay ile evlenmiştir. Ayşe Özdolay, Mersin’de doğmuştur. Doğum tarihi bilinmemektedir. Bu evlilikten ‘’ Tuna’’ adında bir kızları olmuştur. On sekiz yıllık birliktelikten sonra 1999 yılında boşanmışlardır. İlber Ortaylı, CNN Türk’te Hakan Çelik ile sohbetinde yalnızlığı bilinçli olarak tercih ettiğini söylemiştir.
İlber Ortaylı, 1981 yılında Ayşe Özdolay ile evlenmiştir. Eşi ile ilgili detaylı bilgiler bulunmamaktadır.
İlber Ortaylı’nın Ayşe Özdolay ile evliliğinden Tuna adında bir kızı olmuştur. Tuna Ortaylı Kazıcı, 27 Mart 1982 yılında doğmuştur. Tuna Ortaylı, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nda yöneticilik yapmaktadır. İlber Ortaylı, ‘’ Bir Ömür Nasıl Yaşanır? ‘’ adlı kitabında kızı ve torunu ile ilgili şöyle cümle kurar: ‘’ Artık kızıma bile farklı da daha çok üstüne titriyorsun. Torun, insanı hayata bağlıyor; toprağa bağlıyor, geleceğe bağlıyor. Endişe boyutun artıyor. Ben çocuğumu da çok severim ama bu duygu farklıymış. Diyebilirim ki hayattan istediğimi aldım, bu bana yeter.’’
İlber Ortaylı, tarih, araştırma-geliştirme türünde eserler vermektedir. Dolayısıyla üslup benzerliği bulunmamaktadır. Yazarlık yaşamında eğitim aldığı hocalarından beslendiğini de belirtir. Bu isimler aşağıda listelenmiştir:
Halil İnalcık
Şerif Mardin
Mübeccel Kıray
İlhan Tekeli
Behice Boran
İlber Ortaylı, şiir türünde eserler vermemiştir.
İlber Ortaylı’nın net bir siyasi görüşü yoktur.
İlber Ortaylı, çocukluğunda hem sanat hem de sosyal bilimlerin konuşulduğu bir ortamda büyümüştür. Gençliğinde de kültürel faaliyetlere, kütüphanelere, tiyatro gibi kollarda zamanını verimli geçirmiştir. Ayrıca Ankara’da arkeologya eğitimleri almıştır. Öz yaşamına benzer yaşamlara sahip diğer yazar ve hocalar aşağıda listelenmiştir: