Alev Alatlı (1944, İzmir - 2024, İstanbul) 46 kitap yazmış, 1 kitap çevirmiş ve 14 eser derlemiş Türk yazar, akademisyen, sosyolog ve ekonomisttir. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Ekonomi İstatistik Bölümünden mezun olmuş, Amerika’da kalkınma iktisadı ve ekonometri yüksek lisansı ve felsefe yüksek lisansı yapmıştır.
Alev Alatlı, Filistin davası hakkındaki çalışmalarıyla Filistin Direniş Hareketi'nin ünlü lideri Yaser Arafat tarafından Özgürlük Madalyası'yla onurlandırılmıştır. "Gogol’un İzinde" üst başlığını taşıyan roman dizisinin ilk ikisi "Aydınlanma Değil, Merhamet" ve "Dünya Nöbeti" Rusçaya çevrilmiştir. Çevrilen bu eserlerle 2006 yılında Mikhail A. Şolokhov 100. Yıl Edebiyat Ödülü'nü almıştır. 2014 yılında da edebiyat alanında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'ne layık görülen Alev Alatlı, biyografisi ve kısa yaşam özeti ile dikkat çeken bir isimdir. Alev Alatlı kimdir sorusunun detaylı cevabı yazımızın devamında.
Alev Alatlı'nın Eserleri Nelerdir?
Alev Alatlı eserleri birden fazla tür olarak karşımıza çıkmaktadır. Yazarın yazdığı 37 eserin listesi şöyledir:
- Yaseminler Tüter mi Hâlâ: Alatlı’nın roman türünde yazdığı kitabın ilk baskısı YAZKO Yayınları tarafından 1984 yılında yayımlanmış, daha sonra farklı yayınevlerince de baskıları yapılmıştır.
- Aydın Despotizmi: 1986 yılında Kitap Dergisi Yayınları tarafından basılan, inceleme araştırma ve eleştiri türündeki eserde Alatlı’nın bilimsel etiğe aykırı davranışlardan ve Türkiye’deki entelektüel baskılardan duyduğu rahatsızlık yer alır.
- İşkenceci: Roman türündeki eser 1987 yılında Boyut Yayınları’ndan yayımlanmış ve aynı yıl Türkiye Yazarlar Birliği Roman Ödülü’nü almıştır.
- Viva La Muerte / Yaşasın Ölüm: Günay Rodoplu’nun öyküsünü anlatan “Or’da Kimse Var mı?” serisinin ilk kitabı 1992 yılında Boyut Yayınları’ndan basılmıştır.
- Nuke’ Türkiye: 1993 yılında Boyut Yayınevi’nden yayımlanan eser “Or’da Kimse Var mı?” serisinin ikinci kitabıdır.
- Valla Kurda Yedirdin Beni: “Or’da Kimse Var mı?” serisinin üçüncü kitabı olan eser 1993 yılında basılmıştır.
- O.K. Musti Türkiye Tamamdır: 1994 yılında Boyut Yayınları’ndan yayımlanan eser “Or’da Kimse Var mı?” dörtlüsünün son kitabıdır.
- Kadere Karşı Koy A.Ş.: 1995 yılında Boyut Yayınları tarafından yayımlanan eser bir “Bildungsroman” özelliği taşımaktadır.
- Eylül 1998: Boyut Yayınları tarafından 1999 yılında yayımlanan eser, Alatlı’nın tek nesir - nazım denemesidir.
- Kâbus: Schrödinger'in Kedisi serisinin ilk kitabıdır. 1999 yılında Boyut Yayınları’ndan yayımlanan roman Alatlı’nın uzun yıllar boyunca üzerinde çalıştığı bir eserdir.
- Rüya: Schrödinger'in Kedisi serinin ikinci kitabı Rüya, 2001 yılında Boyut Yayınları’ndan yayımlanmıştır.
- Safsata Kılavuzu Laf Ola Beri Gele: Alev Alatlı’nın sohbet kitabı 2001 yılında Boyut Yayınları’ndan yayımlanmıştır.
- Şimdi Değilse Ne Zaman: 2003 yılında Zaman Kitap’tan çıkan eser modern hayatın zorlu ikilemlerini sorgulamaktadır.
- Aydınlanma Değil Merhamet: Alev Alatlı’nın 2004 yılında Everest Yayınları’ndan çıkan eseri Gogol’un İzinde serisinin ilk romanıdır.
- Dünya Nöbeti: Everest Yayınları’ndan 2005 yılında çıkan eser “Gogol’un İzinde” serisinin ikinci kitabıdır.
- Hayır Diyebilmeli İnsan: 2005 yılında Zaman Kitap’tan yayınlanan eser Alev Alatlı’nın makalelerinin toplandığı bir kitaptır.
- Hatırla Geçmişin Geleceğindir: Alatlı’nın makalelerinin bir araya getirildiği eser 2007 yılında Zaman Kitap’tan yayımlanmıştır.
- Eyy Uhnem Eyy Uhnem: Roman Everest Yayınları tarafından 2008 yılında yayımlanmıştır.
- Yorumsuz: 2008 yılında Zaman Kitap tarafından yayımlanan eserde yazarın makaleleri yer almaktadır.
- Aklın Yolu da Bir Değildir: 2009 yılında Destek Yayınları’ndan çıkan kitapta Alev Alatlı Aristoteles kökenli “Batı” mantığının alternatifi olarak bir “Doğu” mantığının olabileceğini hatta olduğunu temellendirmeye çalışmıştır.
- Hollywood'u Kapattığım Gün: Everest Yayınları tarafından 2009 yılında yayımlanan inceleme kitabında Alatlı, Hollywood sinemasını doğuşunu ve kitlesel olarak dünyayı etkilemesini anlatmaktadır.
- Batı'ya Yön Veren Metinler 1: Kökler / Orta Çağlar (?-1350) alt başlığını taşımaktadır. İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı tarafından 2010 yılında yayımlanan 4 ciltlik serinin ilk cildidir.
- Batı'ya Yön Veren Metinler 2: Rönesans / Protestan Reformu Erken Modern Dönem / Bilim Çağı (1350-1650) alt başlığını taşımaktadır. 4 ciltlik tarihi belgesel serisinin ikinci cildi Kapı Yayınları tarafından yayımlanmaktadır.
- Batı'ya Yön Veren Metinler 3: Aydınlanma / Burjuvazi Yüzyılı / Bilim Çağının Zaferi (1650-1800) alt başlığını taşımaktadır. Serinin üçüncü cildidir.
- Batı'ya Yön Veren Metinler 4: Moderniteye Doğru Kaotik Modern Dünya (1800-1970) alt başlığını taşımaktadır. Alatlı’nın 4 ciltlik serisinin son kitabıdır.
- Funda'nın Mutfak Rehberi: Alfa Yayınları tarafından 2011 yılında yayımlanan eserde Anadolu’nun geleneksel yemeklerinden dünyanın diğer kıtalarında yapılanlara kadar 700’ü aşkın tarif içeren 100 menü yer almaktadır.
- Beyaz Türkler Küstüler: Everest Yayınları tarafından 2013 yılında yayımlanan roman “Or’da Kimse Var mı?” serisine gönderme yaparak “Or’da Hâlâ Kimse Var mı?” başlığı ile çıkmıştır.
- Bize Yön Veren Metinler I: Kapadokya Üniversitesi Yayınları tarafından piyasaya sürülen kitap 2014 yılında çıkmıştır.
- Bize Yön Veren Metinler II: Eser, Alatlı’nın kurduğu Kapadokya Meslek Yüksekokulu tarafından 2014 yılında yayımlanmıştır.
- Bize Yön Veren Metinler III: 5 ciltlik bir serinin üçüncü cildi Kapadokya Üniversitesi Yayınları tarafından 2021 yılında basılmıştır.
- Bize Yön Veren Metinler IV: 2021 yılında Kapadokya Üniversitesi Yayınları tarafından yayımlanan eser 5 ciltlik bir serinin dördüncü kitabıdır.
- Bize Yön Veren Metinler V: Kapadokya Üniversitesi Yayınları tarafından 2021 yılında yayımlanan eser tarihsel izdüşümler sunan 5 ciltlik serinin son kitabıdır.
- Ben Böyle Düşünüyorum! Demekle Olmuyor: 2018 yılında Everest Yayınları’ndan çıkan ve Alev Alatlı’nın makalelerinden oluşan kitap “safsata” ile “münazara” arasındaki ince çizgiyi vurgulamaktadır.
- Fesüphanallah!-Nasihatname 1: Turkuvaz Kitap tarafından 2019 yılında yayımlanan sohbet kitabıdır.
- Hafazanallah!-Nasihatname 2: 2019 yılında Turkuvaz Kitap tarafından yayımlanan kitapta Alev Alatlı Türk okuruna, özlerine inmesini, kendi kültürüne sahip çıkmasını nasihat etmektedir.
- Kelebek Etkisi Söyleşileri 1: Alev Alatlı ve Ayşe Böhürler'in "Kelebek Etkisi" programındaki sohbetlerinden oluşan ilk kitaptır.
- Kelebek Etkisi Söyleşileri 2: Alev Alatlı ve Ayşe Böhürler'in "Kelebek Etkisi" programındaki sohbetlerinden oluşan ikinci kitaptır.
Alev Alatlı'nın İlk Eseri Nedir?
Alev Alatlı’nın yayınlanmış ilk telifli makalesi “Aydın Despotizmi”dir. İlk eseri ise 1985 yılında yayımlanan “Yaseminler Tüter mi Hâlâ?” adlı romanıdır. İki katmanlı olarak düzenlenen kitapta ana kahraman Eleni Naciye’nin yaşadıkları yer alır. Arka planda ise 1950-60’lı yıllarda Kıbrıs’taki toplumsal ve siyasal hareketler aktarılır.
Alev Alatlı'nın Kaç Tane Eseri Vardır?
Alev Alatlı’nın roman, makale ve sohbet türünde eserleri ile çevri ve derleme eserlerinin sayısı toplandığında eserlerinin sayısı 60’ı geçmektedir.
Alev Alatlı'nın Söyleşi Kitapları Nelerdir?
Popüler Alev Alatlı kitapları arasında söyleşi türündeki eserler dikkat çeker. İşte bu kitapların üçünün bir listesi:
- Safsata Kılavuzu - Laf Ola Beri Gele: Akıl yürütmenin metot olarak öğrenilebilir olduğunun altını çizen, Serbest Safsataları inceleyen bir eserdir. Kitapla aynı ismi taşıyan bir internet sitesinde de yayımlanmıştır.
- Kelebek Etkisi Söyleşileri I: İki ciltlik kitap Alev Alatlı ile Ayşe Böhürler’in sohbetlerinden oluşmaktadır. İlk ciltte Türkiye ve dünya hakkında konuşmak için bilgi sahibi olmanın öneminden söz edilmektedir.
- Kelebek Etkisi Söyleşileri II: Söyleşi türündeki kitabın ikinci cildinde birçok farklı dalda fikir alışverişleriyle sürdürülen sohbetler yer almaktadır. Türkiye’nin özünü yakalamaya çalışırken içine düştüğü sorunlarından ve kusurlu eğitimin açmazlarından söz edilmektedir.
Alev Alatlı'nın Nasihatnameleri Nelerdir?
Alev Alatlı'nın Nasihatname olarak yayımladığı iki kitabı "Fesüphanallah!" ve "Hafazanallah!"tır. Her iki kitap da günümüzde Turkuvaz Kitap tarafından yayımlanmaktadır. Alev Alatlı Fesüphanallah ve Hafazanallah isimleriyle yayımlanan kitaplarında birçok konu hakkında düşüncelerini kaleme alarak kendi tecrübelerini okurlarına aktarmak, bildiklerini bilmeyenlere anlatmak istemiştir.
Alev Alatlı'nın Romanları Nelerdir?
Zengin Alev Alatlı kütüphanesi içinde birbirinden özel ve ödüllü romanlar vardır. İşte Alev Alatlı’nın 13 adet romanının bir listesi:
- Yaseminler Tüter mi Hâlâ: Alev Alatlı’nın ilk romanı olan eser kişiler arası sosyal, kültürel ve ideolojik çatışmalardan hareketle Kıbrıs olaylarına dair ipuçlarına yer verir.
- İşkenceci: Oldukça ses getiren bu roman Türkiye’nin yakın tarihinde yaşanan darbeleri, hiç bilinmeyen yüzleriyle ele almıştır.
- Viva La Muerte / Yaşasın Ölüm: Günay Rodoplu’nun hayatını anlatan 4 ciltlik serinin ilk romanında aydın kavramı ele alınmış, aydın olarak nitelendirilen insanların topluma yabancılaşmaları anlatılmıştır.
- Nuke Türkiye: “Or’da Kimse Var mı?” serisinin ikinci kitabıdır. Cehaletin sadece bizim toplumumuza özgü olmadığını anlatmaktadır.
- Valla Kurda Yedirdin Beni: Alev Alatlı “Or’da Kimse Var mı?” serisinin üçüncü kitabında Türk solu ve Kürt meselesinin panoramasını yeni sorularla öne çıkarmıştır.
- O.K. Musti Türkiye Tamamdır: “Or’da Kimse Var mı?” dörtlüsünün son kitabıdır. Alatlı, eserinde Türkiye’deki ülkücü hareketi irdelemiştir.
- Kadere Karşı Koy A.Ş.: Alatlı romanında toplumsal yapının kodlarını çözerken modern Türk toplumunun duyuş, düşünüş ve yaşama şekillerine dair önemli gözlemlerde ve tespitlerde bulunur.
- Schrödinger'in Kedisi - Kâbus: Schrödinger'in Kedisi serisinin ilk kitabıdır. Gerilim unsurları da içeren roman Türk edebiyatındaki ilk “Anti - Ütopya” özelliğindeki eserdir.
- Schrödinger'in Kedisi - Rüya: Schrödinger’in Kedisi serisinin ikinci kitabıdır. Alegorik bir anlatıma sahip romanda Onarımcılar isimli bir örgütün Türkiye’yi ve dünyayı kurtarmak için küresel güçlerle giriştiği mücadele anlatılmaktadır.
- Aydınlanma Değil Merhamet: Romanda karmaşık olay ve mekan kurgusunun içinde karakterlerin konuşmalarıyla olayların yorumlanması yer alır. Roman aydınlanma dönemi ve moderniteyi sorgular.
- Dünya Nöbeti: Kitapta 20. yüzyıl olaylarıyla birlikte Sovyet Rusya’sının analizi yer alır.
- Eyy Uhnem Eyy Uhnem: Roman Glasnost sonrası Rusya’sında yaşanan olayları irdelemektedir. Alt metinde dünya algılayışı sorgulanmakta ve Aydınlanma Dönemi sonrası dayatılan Batılı bakış ile hesaplaşılmaktadır.
- Beyaz Türkler Küstüler: Romanda Günay Rodoplu’nun trajik hikayesini anlatan kişiden, onun ikinci eşi ve ebeveynlerinden yola çıkarak Batılılaşma düşüncelerini ve arada kalan “yurdum” insanından söz edilir.
Alev Alatlı'nın Deneme Yazıları Nelerdir?
Alev Alatlı’nın doğrudan deneme türünde yazdığı bir eser bulunmamakla birlikte bu üslubu makale ve romanlarına taşıdığı görülmektedir. Alatlı düşünce yöntemini, zengin sözcük hazinesi ve terimlerle pekiştirmiştir.
Alev Alatlı'nın Derlemeleri Nelerdir?
Alev Alatlı’nın 9 adet derleme eserini aşağıdaki listede görebilirsiniz:
- Bize Yön Veren Metinler I: Alev Alatlı tarafından kurulan Kapadokya Meslek Yüksekokulu’nun projesi olan eser dünyayı şekillendiren düşünce serüveninin 750 - 2001 arasındaki yaklaşık 1250 yıllık gelişimini içerir.
- Bize Yön Veren Metinler II: Eserde, aynı topraklarda yaşayan ve Müslüman olmayan toplumların etkilerinin de bulunduğu İslam toplumlarında, çeşitli dillerde kaleme alınan metinlerden seçmeler, orjinallerinden Türkçeye çevrildiği halleriyle yer almaktadır.
- Bize Yön Veren Metinler III: Eser Osmanlı’daki bilim, sanat, kültür ve toplum hayatını aktaran araştırmalardan oluşmaktadır.
- Bize Yön Veren Metinler IV: Osmanlı kültürünü geliştiren halk edebiyatı, bilim dünyasında ilerlemeleri gösteren tıp, eczacılık reçeteleri, sosyal yaşamın izlerini taşıyan giyim-kuşam ve daha bir çok önemli eser bu kitapta yer almaktadır.
- Bize Yön Veren Metinler V: Osmanlı’nın son dönemleri, Tanzimat, I ve II. Meşrutiyet belgelerinin yer aldığı eser yakın tarihe ait önemli bir dönemi gözler önüne sermektedir.
- Batıya Yön Veren Metinler I: Eserde Yahudi-Hıristiyan, Yakın Doğu, Yunan-Roma geleneklerinin kaynakları ile Hıristiyan toplum amacına ışık tuttuğu düşünülen metinler yer almaktadır.
- Batıya Yön Veren Metinler II: 4 ciltten oluşan serinin ikinci cildinde ilk sömürgecilik zamanları olan 1570’lerden kuantum kuramını öne süren ilk fizikçi Planck’ın otobiyografisine kadar, Batı medeniyetinin önemli karakterleri anlatılmıştır.
- Batıya Yön Veren Metinler III: 4 ciltlik serinin üçüncü cildinde Kuzey Amerika’daki İngiliz kolonilerinin 1775 yılındaki isyanlarının 1789 Fransız İhtilali’ni tetiklediği öne sürülür.
- Batıya Yön Veren Metinler IV: Serinin son cildinde liberal politikalara karşı bilimin gelişmesiyle ilgili tarihi olaylar yer almaktadır.
Alev Alatlı'nın Tercüme Eserleri Nelerdir?
Alev Alatlı’nın 3 adet tercüme eserini aşağıda görebilirsiniz:
- En Emin Yol: Tunuslu Hayrettin Paşa’nın “The Surest Path, Treatise of a Nineteenth - Century Muslim Statesman” isimli kitabını Prof. Dr. Şahabettin Yalçın ile birlikte çevirmiştir. Eser Ufuk Kitapları’ndan 2004 yılında yayımlanmıştır.
- Filistin’in Sorunu: Edward W. Said tarafından yazılan “The Question of Palestine” isimli kitabını 1985 yılında Türkçeye kazandırmıştır. Kitap Pınar Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
- Haberlerin Ağında İslam: Orjinal adı “Covering Islam” olan kitap Edward W. Said tarafından yazılmıştır. Yazarın çevirisi 2000 yılında Babil Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
Alev Alatlı'nın En Önemli Romanı Hangisidir?
Alev Alatlı’nın birden fazla önemli romanı bulunmaktadır. Aldığı ödüllerle birlikte romanları şöyle sıralamak mümkündür:
- Türkiye’nin darbe gerçeğini, yaşanan olaylar üzerinden gözler önüne seren “İşkenceci” romanı ile 1987 yılında Türkiye Yazarlar Birliği ödülünü almıştır.
- “Gogol’un İzinde” dizisinin ilk iki romanı olarak kaleme aldığı “Aydınlanma Değil Merhamet” ve “Dünya Nöbeti” eserleri ile 2006 yılında Mikhail A. Şolokhov 100. Yıl Edebiyat Ödülü'nü almıştır.
Alev Alatlı'nın Sanat Anlayışı Nedir?
Alev Alatlı, 23 Temmuz 2015 günü yayımlanan Star Gazetesi’nde Mehmet Hakan Kekeç ile yaptığı söyleşide sanat ile ilgili şu görüşlerini açıklamıştır: “Sanat’ın bir ayrıcalık olduğuna katılmıyorum. Özel bir yetenek gerektirir, doğru, ama meselâ matematik de özel yetenek gerektirir, cerrahi de öyle. ‘Ayrıcalık’ ancak işinizde kolay kolay ikame edilemeyecek kadar iyiyseniz, kitlelerin teveccühünü kazanabiliyorsanız söz konusudur. Siz istediğiniz kadar destekleyin, meğer ki, kişinin içinde olsun, topluma bir İdil Biret, bir Cüneyt Gökçer kazandıramazsınız. Diyeceğim, devlet eliyle ‘ayrıcalık’ olmaz, ‘kayırmacılık’ olur. Onu da ‘sanatçı’ kendisine yediremez. Sanatçı ‘ayrıcalık’ını yürek gücüyle kendi kazanandır.”
Alev Alatlı Hangi Edebi Akımdan Etkilenmiştir?
Yazarın roman ağırlıklı olmak üzere genel olarak eserlerinde toplumsal ve siyasal ortamı aydınlatmak, izlekleri güçlendirmek amacıyla metinlerarası ilişkilere başvurduğu görülmektedir. Bu ilişkiler postmodern estetik çağrışımları taşır. Eserlerinde metin ekleme ve dönüştürme teknikleriyle oluşturulmuş birçok metinlerarası öğe bulmak mümkündür. Bu nedenle yazarın eserleri çağrışımsal açıdan bilimsel eser olarak nitelendirilebilir. Bununla birlikte Alatlı, kurgu türü olarak belgesel romanın yanı sıra yergi, büyüme, karşı-ütopya ve ütopya roman türlerinde de eserler vermiştir.
Alev Alatlı Kimlerden Etkilenmiştir?
Alev Alatlı’nın etkilendiği birçok düşünür ve yazar vardır. Bu düşünür ve yazarlardan 9 tanesi aşağıda listelenmiştir:
Alev Alatlı Kimleri Etkilemiştir?
Alev Alatlı’nın özellikle sohbet türünde yazdığı kitaplar günümüzde de sıkça okunan eserler arasında yer alır. Kitapları siyasetçilerden gazetecilere ve yazarlara kadar birçok insanı etkilemiştir. Bununla birlikte yakın dostları olarak bilinen isimler arasında Ayşe Böhürler, Ümit Meriç, Süleyman Seyfi Öğün, İskender Öksüz, İskender Pala, Hayreddin Karaman, Cevat Özkaya, Hasan Ali Karasar, Nurullah Genç ve Oktay Yivli bulunmaktadır.
Alev Alatlı'nın Edebiyat İçin Önemi Nedir?
Türk insanının kültürel bağlarında yatan özgürlük ruhunu eserlerine yansıtan Alatlı, dünya üzerindeki yağmacı düzene eleştirel açıdan bakmıştır. Türk toplumunu dünyanın emniyet sübabı olarak gören yazar, Türk toplumunun sahip olduğu değer ve önem ile ilgili farkındalık yaratarak günümüzün kültürel yağmacılığında Türk edebiyatına sahip çıkılmasını ve bunun ancak özgür düşünceyle yapılacağını savunmuştur. Yazar, İslamiyet sonrası Türk kültürünün özüne inecek eserler kaleme almıştır.
Alev Alatlı Yazıları Nerelerde Yayımlanmıştır?
Alatlı’nın yazılarının yayımlandığı dergilerden bazıları şöyledir:
- Sur
- Cönk
- Yazko
- Somut
- Nokta
- Türk Edebiyatı
- İnsan ve Teknoloji
Alev Alatlı'nın Yazarlık Dışındaki Kariyeri Nedir?
Alev Alatlı 1968 - 69 yılları arasında ABD’de Caan College’de büyüme ekonomisi dersleri verdi. 1970 - 72 yılları arasında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde öğretim görevlisi olarak ve Devlet Planlama Teşkilatı’nda uzman ekonomist olarak çalıştıktan sonra tekrar ABD’ye döndü. Bu dönemde ilahiyat, düşünce ve medeniyet tarihi üzerine yoğunlaşarak doktora eğitimini bu şekilde yönlendirdi. 1973 - 74 yılları arasında Kaliforniya Üniversitesi’nde ortak psiko-dilbilim alanında araştırmalar yaptı. 1974 yılında doktorasını almadan Türkiye’ye döndü. 1981-84 yılları arasında İstanbul’da Berkeley tarafından düzenlenen psiko-dil projesinde yer aldı. 1982-84 yılları arasında Cumhuriyet Gazetesi bünyesinde Bizim English isimli İngilizce öğretim dergisi çıkardı. 1984-85 yıllarında Türk Yazarlar Kooperatifi Kurulu (YAZKO) başkan yardımcılığı görevini yaptı.
Alev Alatlı Hangi Okulu Kurdu?
Alev Alatlı kalkınma potansiyeline sahip bir bölge olan Kapadokya’nın bu potansiyeli gerçekleştiremiyor olmasından duyduğu üzüntüyle bölgede Kapadokya Üniversitesi’ne bağlı 14 meslek yüksekokulu zinciri planlayan bir ekip içinde yer aldı. 2005-06 yıllarında ilk 5 okulu açmıştır. Daha sonraki dönemlerde yüksekokul sayısını artırmaya yönelik çalışmalar devam etmiştir.
Alev Alatlı'nın En Popüler Sözleri Nelerdir?
Alev Alatlı, hem siyasetçiler hem de yazar ve gazeteciler tarafından okunan ve takip edilen ünlü bir yazardır. Herhangi bir konu üzerine yaptığı konuşmalarda Alev Alatlı ne dedi sorusu sıkça sorulmaktadır. Aşağıdaki listede en önemli Alev Alatlı sözleri arasından 20 tanesi verilmiştir:
- Zekâ, cesaret ve iyi niyetin birleştiği noktaya erişmek istiyorum. Bir şeyden korkacaksam, parasızlıktan değil, kendi gerçeğimi bulamamaktan korkmak istiyorum. (Viva La Muerte! Yaşasın Ölüm!)
- Ayağı yere basmayan bir malumat istifçisi, bir akademisyen olmak istemiyorum. Kişiliğimin temelini içtenlik oluştursun istiyorum. Gevezelik etmektense yapmayı, yaptığımla söylediğimin bir olmasını istiyorum. (Viva La Muerte! Yaşasın Ölüm!)
- Henüz ne kadar çiğ, ne kadar hamım! Bana zaman tanı! Zaman tanı adam olayım! Açmadan solmak istemiyorum! Ölmek istemiyorum! Daha değil, yarın değil! (Viva La Muerte! Yaşasın Ölüm!)
- Eskiden, böyle değildi.Bu kadar hafızasız değildi bu toplum. (Kadere Karşı Koş A.Ş)
- Aslolan hakkın helal edilmesi olmalıdır. Aslolan helalleşmek olmalıdır. Helalleşmek mahkemede dava kazanmaktan daha üstün olmalıdır. Çünkü her yasal hak helal değildir ve olamaz. (Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödül Töreni Konuşmasından)
- Vladimir Sergieviç Soloviev'in yüz yıl önce çizdiği Deccal karakterini çok ama çok düşündürücü buluyorum: Büyüleyici, etkileyici, adanmış bir ruhaniyatçı, ' hayranlık uyandırıcı bir iyiliksever' , aktif bir pasifist, kararlı bir vejetaryen ve etkin bir hayvan hakları savunucusu. (Hayır! Diyebilmeli İnsan)
- Ne kadar emek verirsen o kadar senin olur. Çocuk da böyledir, kadın da böyledir, bahçe de böyledir. (Yaseminler Tüter mi, Hâlâ?)
- Terbiye edilmemiş akıl âtıl kalır.Aklın ölçüsünü tutturamamış düşünce nafiledir. (Ben Böyle Düşünüyorum! Demekle Olmuyor)
- O, yirminci yüzyıl "Don't worry be happy! No problem!" Türk'üydü. ben ise keyfine bakmasını beceremeyen, 'alemin enayisi'! (Viva La Muerte! Yaşasın Ölüm!)
- Diyeceğim, siz siz olun , insanoğlunun tüm başarısızlıklarının faturasını dine çıkaranlardan olmayın. "Geline oyna demişler, yerim dar demiş.". Sözü kulağınıza küpe olsun . (Fesüphanallah!)
- Kıtlık Allah'tan gelir ama açlığı yaratan insanlardır. (Fesüphanallah!)
- Konfüçyüs (MÖ 551-479) bilgeliğin üç aşamada öğrenildiğini söyler; “İlki, en asil olan düşünmeyle, İkincisi en kolayı olan taklitle ve üçüncüsü en acı yol olan tecrübeyle.” (Safsata Kılavuzu)
- Toprak benimdir demekle olmuyor efendi oğlum. Seninse işleyeceksin! (Yaseminler Tüter mi, Hâlâ?)
- Ya siyah olacaksın ya da beyaz ! Hem siyah hem de beyaz olamazsın! (Kabus)
- Babalarınıza ya da gelecekteki kocalarınıza bağımlı olmaktan kurtulmalı, kendi ayaklarınızın üzerinde durmaya bakmalısınız. (Kabus)
- Filistin; ikisi tankların altında ezilmek, ikisi ölmeyecek kadar gıda temin etmek, ikisi yedek, altı erkek doğuran kadınların ülkesi. (Dünya Nöbeti)
- Türkü bilmeyen Türkiye'yi bilemez. (Beyaz Türk’ler Küstüler)
- Kaldı ki, Türkiye de eski Türkiye değil, insanlar damgalı kılıklar giymekte mahzur görmüyorlar artık. (Suç Ortağı Hollywood)
- Müzik ruhun gıdasıdır denir ya, meğer zehri de olabiliyormuş! (Dünya Nöbeti)
- Bir Afrika atasözü vardır:"Aslanların kendi tarihçilerini yetiştirdiği gün, avcıları yücelten tarih ortadan kalkacaktır. "Avlananın tarihi yok, avcının var. (Kelebek Etkisi Söyleşileri)
Alev Alatlı'nın Aldığı Ödüller Nelerdir?
Alev Alatlı’nın aldığı ödülleri yıllarıyla şöyle sıralamak mümkündür:
- 1986: Filistin ile ilgili çalışmaları dolayısıyla Tunus'ta sürgünde olan Yaser Arafat tarafından Özgürlük Madalyası verilmiştir.
- 1987: İşkenceci romanı ile Türkiye Yazarlar Birliği Ödülü almıştır.
- 2006: Gogol’un İzinde kitap serisi ile Mikhail A. Şolokhov 100. Yıl Edebiyat Ödülü'nü almıştır.
- 2012: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Senatosu tarafından kendisine fahri doktora unvanı verilir.
- 2014: Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü verilir.
- 2017: Süleyman Demirel Üniversitesi tarafından fahri doktora payesi verilir.
Alev Alatlı Nerelidir?
Alatlı’nın baba tarafından kökenleri Rumeli Beylerbeyi Arnavut İbrahim Paşa’ya kadar uzanır. Arnavut İbrahim Paşa İkinci Viyana Kuşatması sırasında, kuşatma zamanının yanlış olduğunu söylemiş ve Sadrazam Kara Mustafa Paşa tarafından idam ettirilmiştir.
Alev Alatlı’nın anne tarafının da kökeni III. Selim’in baş müezzini olan Sadullah Ağa’ya kadar gitmektedir. Yazarın dedesi İstiklâl Savaşı gazilerinden Prizenli Ahmet Seyfettin Bey, büyük amcası ise Türk oyun yazarı Musahipzade Celal’dir. Alatlı hem anne hem baba tarafından Balkan Savaşı’nı yaşamış köklere sahiptir.
Alev Alatlı'nın Babası Kimdir?
Ertuğrul Alatlı, 1916 yılında doğmuştur. Selanik kökenli bir aileden gelen Alatlı, 1937 yılında askeri okuldan mezun olarak kurmay olmuştur. 27 Mayıs müdahalesinin hazırlayıcılarından biri olan albay Alatlı, 12 Eylül’de MGK tarafından atanan ve seçilen danışma meclisi üyeleri arasında yer almıştır.
Alev Alatlı'nın Kardeşi Kimdir?
Alev Alatlı’nın kız kardeşinin de söyleşi ve çeviri kitapları bulunmaktadır. Işıl Alatlı 2015 yılında hayata gözlerini yummuştur.
Alev Alatlı Çocukluğu Nasıldır?
Alev Alatlı’nın babası subaydır. İkinci Dünya Savaşı zamanında görev nedeniyle İzmir Menemen’de bulunmuştur. Alev Alatlı da bu dönemde dünyaya gelmiştir. Annesi Füruzan Alatlı at binen, Fransızca şiirler okuyan, elişi yapan bir kadındır. Anne Alatlı yazarın deyimi ile “Cumhuriyetin özenle yetiştirdiği çocuklardan”dır.
Alev Alatlı röportaj ve yazılarında okuma zevkini babasından almış olduğunu dile getirmektedir. Alatlı’nın çocukluğu Silahlı Kuvvetler’deki babasının tayinleri sebebiyle Anadolu’nun farklı şehirlerinde geçmiştir. Mesleği gereği ülkenin en yoksul yörelerinde de görev yapan Ertuğrul Alatlı, çocuklarının süreli yayınları takip etmesini, Doğan Kardeş Dergisi ve Nedir, Niçin, Nasıl? serilerini temin ederek bir alışkanlığa dönüştürmüştür. Bu seriler yazarın edebiyat hayatında önemli bir rol oynamaktadır.
Alev Alatlı Pollyanna, Robinson Crusoe ve İki Senelik Mektep Tatili gibi kitapları 50’li yıllarda okuduğunu dile getirmektedir. Bununla birlikte İkinci Viyana Kuşatması’ndaki “yanlış zaman” uyarısı nedeniyle boynu vurulacak büyük büyük dedesi İbrahim Paşa’nın cezasının verilmesinden birkaç saat önce yazdığı mektubu hiç unutmamıştır. İbrahim Paşa, Padişah’a yazdığı bu mektupta onun boynunu vurduracak olan Kara Mustafa’nın cezalandırılmasının devletin aleyhine olduğunu yazmıştır. Alev Alatlı, konuyla ilgili her söyleşisinde “Bu mektup benim için cesaret ve etik örneği olmuştur.” demiştir.
Alev Alatlı Eğitim Hayatı Nasıldır?
Alev Alatlı,öğretimine Ankara Mimar Kemal İlkokulu’nda başlamıştır. Arada bir sömestr Karaköse’ye gitmiş ve sonra Erzurum Kültür Kurumu İlkokulu’nda tamamlamıştır. Bu okuldaki öğretmeni Emine Akkoyunlu’nun, yazarın kişiliğinin oluşmasında büyük emekleri olmuştur. Ankara Namık Kemal Ortaokulu’nu bitiren Alatlı, babasının Japonya’ya askeri ataşe olarak atanmasıyla birlikte lise eğitimini Tokyo’daki American School in Japan’da okumuştur. Bu dönemde Japoncayı da öğrenmiştir.
Ortadoğu Teknik Üniversitesi Ekonomi İstatistik Bölümüne giren Alev Alatlı, daha sonraki röportajlarında, ODTÜ’de tanıdığı hocası Fuat Çobanoğlu’dan holistic (bütüncül) düşünce biçimini öğrendiğini söylemiştir. 1963 yılında ODTÜ’den mezun olan Alatlı, felsefe eğitimi almak için New Hampshire’daki Dartmouth College’e gitmiştir. Akademik eğitimine devam ederken August Comte ekibine “çattığını” söyleyen Alatlı, buradaki eğitiminde yapması gerekenleri yaptığını, akademik ünvanları topladığını ancak içine sinmediğini de sözlerine eklemiştir. Yazar öncelikle “Düşünce Tarihi” sonra “İlahiyat” öğrenmesini de bu akademik yolculukla ilişkilendirmiştir.
Alev Alatlı Ne Mezunu?
Alev Alatlı Orta Doğu Teknik Üniversitesi ekonomi ve istatistik bölümünden 1963 yılında mezun olmuştur. 1965 yılında Fulbright bursu alarak Amerika’ya gitmiş, Vanderbilt Üniveritesi’nde kalkınma iktisadı ve ekonometri yüksek lisansı yapmıştır. 1968 yılında New Hampshire’daki Dartmouth Koleji'nde felsefe yüksek lisansını tamamlamıştır.
Alev Alatlı Kaç Dil Biliyor?
Alev Alatlı Kaliforniya Üniversitesi’nde psikodilbilim üzerine çalışmıştır. Ana dili Türkçe olan yazar İngilizce ve Almancayı ileri, Rusça ve Japoncayı orta seviyede bilmektedir.
Alev Alatlı Edebi Kişiliği Nasıldır
Alev Alatlı’nın romanlarında Türkiye ve çevresindeki toplumsal ve siyasi olayları, bir kronoloji kurgusunda görmek mümkündür. Yazarın eserleri Türk insanına yakın tarihte yaşanan olaylar hakkında bellek tazeleme fırsatı sunar. Romanlarının temel ögesinde olay, kişi, mekan yapılarının yerinde izlekler ve iletmek istediği düşünceler bulunur. Alev Alatlı’ya göre roman öncelikle bir durum tespiti, yazarın yaşadığı toplumu değerlendirmesi ve bu toplumun geleceğiyle ilgili düşüncelerini aksettirdiği bir formdur.
Alev Alatlı Evlendi Mi?
Alev Alatlı’nınakademik ve edebiyat hayatı gibi özel hayatı da okurları tarafından merak edilmektedir. Alev Alatlı kiminle evli? Kaç tane çocuğu var? Gibi sorular okurlar tarafından sıkça araştırılan konular arasında yer almaktadır. Özel hayatını gözler önüne sermek yerine eserleriyle gündemde olmayı düstur edinmiş yazar ODTÜ’deyken sınıf arkadaşı olan Alper Orhon ile 1963 yılında evlenmiştir.
Orhon, 1940 yılında Lefkoşa’da doğmuştur. Üniversite eğitimine kadar geçen akademik hayatı boyunca Kıbrıs’ta yaşamıştır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Ekonomi ve İstatistik bölümü mezun olan Orhon, Amerika’da planlama ve ekonometri dallarında doktora yapmıştır. ABD Vanderbilt Üniversitesi ve Dartmouth College’de öğretim üyeliği yapmış, 1968 - 1974 yılları boyunca Boğaziçi ve Hacettepe Üniversitelerinde ziyaretçi profesör olarak öğretim üyeliği yapmıştır. Kıbrıs Barış Harekatı’nın ardından Kıbrıs Koordinasyon Komitesi’nde görev alan Orhon, Planlama ve Koordinasyon Bakanlığı görevini yürütmüştür. KKTC’deki Halkçı Parti’nin kurucuları arasında yer almış ve üç kurultayında da Genel Başkanlık görevine seçilmiştir. 1976 seçimlerinde ise Halkçı Parti milletvekillerinden biri olarak mecliste görev almıştır. Alper Orhon 2001 yılında yaşamını yitirmiş ve Lefkoşa’da toprağa verilmiştir.
Alev Alatlı'nın Çocukları Kimdir?
Alev Alatlı ve Alper Orhon’un Funda Firuz isminde bir kızları bulunmaktadır. Funda Firuz (Aktan) 1970 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiştir. 1989 yılında Galatasaray Lisesi’ni, 1994 yılında da Boğaziçi Üniversitesi İktisat Bölümü’nü bitirmiştir. 1994 yılında PWC firmasında mali denetçiliğe başladığı çalışma hayatını yatırım analistliği ve ekonomi sektöründe üst düzey yöneticilik görevleri ile devam ettirmiştir. 2007 - 2017 yılları arasında Kapadokya Meslek Yüksekokulu kurucu müdürlüğü görevini üstlenmiştir. 2017 yılında Kapadokya Üniversitesi’nin kuruluşuyla Üniversitenin Mütevelli Heyet Koordinatörlüğünü, Genel Sekreterliğini ve Sürekli Eğitim Merkezi Müdürlüğünü üstlendi. Evli ve iki çocuk annesi olan Aktan, Şubat 2024 tarihi itibarı ile Kapadokya Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı görevine getirilmiştir.
Alev Alatlı Kaç Yaşında Vefat Etti?
Yazar Alev Alatlı 2 Şubat 2024 tarihinde, İstanbul’da tedavi görmekte olduğu Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nde hayatını kaybetmiştir. Alev Alatlı vefat etti haberi tüm sevenleriyle birlikte okurlarını da derinden etkilemiştir. Yazar KOAH ve çoklu organ yetmezliği nedeniyle vefat ettiğinde 80 yaşındaydı.
Alev Alatlı Mezarı Nerededir?
Alatlı’nın cenazesi 3 Şubat 2024 günü Eyüp Sultan’da kılınan öğle namazına müteakip Mihrişah Sultan Haziresi’ne defnedilmiştir. Hazire ve imaret Bostan İskelesi Sokağı’ndadır. Mihrişah Valide Sultan Türbesi ile Hüsrev Paşa Kütüphanesi arasında bulunur. Sokak üzerinde mermer avlu duvarını görmek mümkündür. Duvar pencereleri arasında Mehmed Es’ad El-Yesâri’nin hattı ile yazılmış mısralar bulunur. Kapı ve kemeri tamamen mermerdendir. Her iki yanında iki ince mermer sütun bulunur. Kemer üzerinde bir ayet ve onun üzerinde de Maşallah yazısı yer alır. Sütunlar üzerinde de Sultan III. Selim’in imzalı tuğraları bulunmaktadır. İmaretin önünde 25 kubbeli sütunlu bir revak bulunur. İmaretin sol tarafındaki geçitten Mihrişah Valide Sultan Türbesi bahçesine geçmek mümkündür.