Ahmet İhsan Tokgöz, ( d. 1868 İstanbul - ö. 28 Aralık 1942 ) sosyal, kültürel, gezi, ekonomi türlerinde yazan ve günümüze kadar yayımlanmış 5 adet eseri bulunan gazeteci, basın insanı, spor yöneticisi ve yazardır.
Ahmet İhsan Tokgöz, aslen Kastamonuludur. Babası Ahmet Halid Bey’in memuriyette bulunduğu Erzurum’da doğmuştur. Babasının memuriyet hayatı sebebiyle birçok şehirde öğrenim görmüştür. Şam Askeri Rüştiyesi ile Üsküdar İdadisini bitirmiştir. Küçük yaşta Şam Rüştiyesinden ve gazeteci Agah Efendi’den Fransızca öğrenmiştir. Henüz Mekteb-i Mülkiyye’de öğrenciyken Fransızca’dan ilk tercüme eseri yayımlanmıştır. Ahmet İhsan Tokgöz, elli iki yıllık yayıncılık hayatında birçok eser yayımlamıştır. Türk edebiyatının en uzun ömürlü mecmuasını çıkarmıştır. Ahmet İhsan Tokgöz, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin ilk başkanı olmuştur.
Ahmet İhsan Tokgöz’ün 5 adet eseri bulunmaktadır. Ahmet İhsan Tokgöz’ün 5 adet kitabı aşağıda listelenmiştir:
Ahmet İhsan Tokgöz, 5 adet kitap yazmıştır.
Ahmet İhsan Tokgöz, Servet-i Fünun dönemi (1896 - 1901) yazarıdır. Servet-i Fünun dönemi Türk edebiyatında, zihniyet, temalar ve teknik konusunda tamamıyla Avrupai bir mahiyet kazanabilmiştir. Ahmet İhsan Tokgöz, bu dönemde Türk edebiyatının en uzun ömürlü dergisi olan Servet-i Fünun dergisini yayımlamıştır.
Ahmet İhsan Tokgöz çevirileri aşağıda listelenmiştir:
Ahmet İhsan Tokgöz, Jules Verne'in eserlerini Türkiye'de okunmasını sağlamıştır. Ahmet İhsan Tokgöz tarafından Umran dergisinde tefrikalar halinde çevrilerek yayımlamaya başlamıştır. Ancak o dönemlerde basına gelen sansür ve dergilerin kapatılması sebebiyle kapatılmıştır. Bunun üzerine Ahmet İhsan Tokgöz çevirisini tamamlayarak iki baskı halinde kitap olarak yayımlamıştır.
Ahmet İhsan Tokgöz, Servet-i Fünun dergisini Nikolaidis’in çıkardığı bilim içerikli Servet gazetesinin ilavesi şeklinde 27 Mart 1891’den itibaren yayımlamaya başlamıştır. Dergide daha çok bilim konuları Avrupa’daki gelişmeler nakledilirken zamanla haftalık yayımlanmıştır. Bir süre sonra dergide edebi çalışmalar yayımlanmaya başlamıştır. Servet-i Fünun dergisinde Ahmet İhsan Tokgöz, Ahmet Rasim, Nabizade Nazım, Halit Ziya gibi önemli isimlerin yazıları yayımlanmıştır.
Servet-i Fünun dergisi, Servet-i Fünun adıyla anılan edebi hareketin başlaması ile ününü kazanmıştır. Musavver Malûmât’ın sahibi ve başyazarı Mehmed Tâhir ile Recâizâde Mahmut Ekrem arasında kafiyenin göz için ya da kulak için mi olduğu konusunda başlayan tartışma devam eder ve Recaizade Mahmut Ekrem’in eleştirileri Servet-i Fünun’da yayımlanır.
Ahmet İhsan Tokgöz Nerelidir?
Ahmet İhsan Tokgöz, Kastamonuludur.
Ahmet İhsan Tokgöz, aslen Kastamonuludur. Babası Ahmet Halid Bey’in memuriyette bulunduğu Erzurum’da doğmuştur. Babasının memuriyet hayatı sebebiyle birçok şehirde öğrenim görmüştür. Şam Askeri Rüştiyesi ile Üsküdar İdadisini bitirmiştir. Küçük yaşta Fransızca Şam Rüştiyesinde ve gazeteci Agah Efendi’den Fransızca öğrenmiştir. Henüz Mekteb-i Mülkiyye’de öğrenciyken Fransızca’dan ilk tercüme eseri yayımlanmıştır.
Ahmet İhsan Tokgöz, babasının memuriyet hayatı sebebiyle birçok şehirde öğrenim görmüştür. Şam Askeri Rüştiyesi ile Üsküdar İdadisini bitirmiştir. Küçük yaşta Şam Rüştiyesinden ve gazeteci Agah Efendi’den Fransızca öğrenmiştir
Ahmet İhsan Tokgöz, dergi yayımcılığında hak, hukuk, insan, pozitif bilimler ve düşünce özgürlükleri konusunda öncülük etmiştir. Ahmet İhsan Tokgöz’ün edebiyat ile ilişkisi roman çevirileri ile başlamıştır. Ayrıca gezi ve anılarını kitaplaştırmıştır. Yazarın kitaplarındaki üslubu canlı, sağlam ve pürüzsüzdür. Başlangıçta edebiyat dışı konulara yönelmiştir ancak kısa bir sürede edebiyata ağırlık vermiştir. Ahmet İhsan Tokgöz, Tevfik Fikret’ten Oktay Akbal’a kadar pek çok edebiyatçının yetişmesinde yardımcı olmuştur. Yazar, gazeteciliği ve Fransız romantiklerinden birçok yapıtı dilimize kazandırmış ayrıca Jules Verne’in kitaplarını ilk kez çevirerek edebiyata kazandırmıştır.
Ahmet İhsan Tokgöz, evli ve üç çocuk babasıdır.
Ahmet İhsan Tokgöz’ün çocuklarına dair bir bilgi bulunmamaktadır.
Ahmet İhsan Tokgöz, 74 yaşında vefat etmiştir.
Ahmet İhsan Tokgöz’ün mezarı Kocaeli’de Değirmendere Mezarlığındadır.
Ahmet İhsan Tokgöz, hakkında yapılan çalışmalar aşağıda listelenmiştir:
Ahmet İhsan Tokgöz, Mekteb-i Mülkiyye’de öğrenci iken Fransızca’dan ilk tercüme eseri yayımlanmıştır. Diran Kelekyan Efendi’nin Ermeni harfli Türkçe mecmuası Cihan’da ve Mustafa Âsım Bey’in Şafak dergisinde tercüme ve telif yazıları neşredilmiştir. Daha sonra memuriyeti devam ederken Tercümân-ı Hakîkat gazetesinde de tercüme makaleleri çıkmıştır. Mekteb-i Mülkiyye’yi bitirince Hariciye Tercüme Kalemi’nde memurluğa başlamış ve oradan Tophane Müşirliği’nde tercümanlığa geçmiştir. Ali İhsan Tokgöz, memurluğa devam ederken 1887’de Ümran ismiyle haftalık bir dergi yayımlamaya başlamıştır. Yazar, daha sonra Jules Verne’in Seksen Günde Devr-i Âlem’ini tercüme ve neşrederek yayımcılığa başlamıştır.
Ahmet İhsan Tokgöz, genel olarak Hariciye Nezareti Tercüme Odası Mütercimliği, Tophane Müserliği Tercümanlığı, Alem Basımevi sahipliği, Şafak, Ümran, Serveti Fünun ve Uyanış Dergileri sahiplikleri, Yüksek Ticaret Mektebi Coğrafya Öğretmenliği, Beyoğlu 6. Daire Belediye Müdürlüğü, Piyer Loti Derneği Kuruculuğu ve Başkanlığı, Lozan Barış Konferansı için kurulan Basın Bürosu Yöneticiliği, Hilal-i Ahmer, Himaye-i Etfal Cemiyeti, Türk Hava Kurumu Dernekleri Üyelikleri, TBMM IV. V. ve VI. Dönem Ordu Milletvekilliği yapmıştır.
Ahmet İhsan Tokgöz, 1931 yılında Ordu’da milletvekili seçilmiştir. Ordu’nun dört, beş ve altıncı dönem milletvekilliğini yapmıştır. Milletvekilliği yapan diğer yazarlar aşağıda listelenmiştir:
