Biz ve Onlar

Biz ve öteki, dinlerin ve siyasetin başvurduğu bir ayrımdır. Dinler, *mümin-kâfir* diye ayırır; siyaset, *dost ve düşman* diye ayırır. Birinci ayrım *inanç* üzerinden; ikinci ayrım, genellikle *çıkar* ve *dil-etnisite* üzerinden yapılır. Kur’an, her iki ayırımı da ahlak (adalet-zulüm) üzerinden yapar. Birincisi, Allah’a karşı adalet ve zulümdür; ikincisi, insanlara karşı. Müminler, birincisini Allah’a havale ederler (irca); ikincisi için savaşırlar (cihad). İnternet ortamında değişik zamanlarda yayınlanmış olan yazıların ortak paydasını bu şekilde kavramsallaştırmak bana uygun geldi.