Avangard Sanat Teorisi

Poggioli’nin 1940’ların sonunda Inventario dergisinde dört
bölüm halinde tefrika edilen ve 1962’de kitap olarak
yayınlanan Avangard Sanat Teorisi adlı çalışması, Batı sanatı ve
edebiyatında avangardı sosyolojik bir olgu olarak inceleyen ilk
kapsamlı çalışmadır. Poggioli, “avangard” veya “öncü” sıfatının
belirli eğilim ve hareketleri nitelemek üzere kullanılmaya
başlandığı 1800’lerin sonundan 20. yüzyılın ortalarına kadar,
sanat ve edebiyat alanında geleneğe ve klasizme karşı bayrak
açan, estetik (ve yer yer ahlaki) normlardan sapmayı başlı
başına norm haline getiren hareketlerin ortak paydalarını
kavramsallaştırır. Manifesto ve bildirgelerden yola çıkarak, bu
hareketleri “avangard” sıfatıyla nitelemeye imkân veren
tutumları ve eğilimleri etraflıca inceler. Genel olarak toplumun,
özel olarak da sanat kamusunun ve eleştirmenlerin bu
hareketlere ve sanatçılarına yönelik “hasmane” tepkilerini
değerlendirerek, avangarda damgasını vuran yabancılaşmanın
izini sürer. Sanatın ve edebiyatın avangardları ile siyasetin
öncü kuvvetleri arasındaki yakınlaşmaları ve kopuşları ortaya
koyar; sanatın devrimcileri ile siyasetin devrimcilerini
karşılaştırır. Modernliğin bir ürünü olarak avangardın
“modernperestlik”le ilişkisini sorunsallaştırır. Nihayet, daha o
zamandan kimi çevrelerce “bittiği” ilan edilen avangardın
“cagdas ve modern sanat icin bir doga kanunu oldugunu” öne
sürer. Avangard Sanat Teorisi, sanat tarihindeki ve çağdaş
sanattaki avangard kavramını ve olgusunu değerlendirmek için
etraflı bir yol haritası oluşturur.