Atatürk Devrimleri ve Diyanet İşleri Başkanlığı 1924-1938

Osmanlı Devleti`nin, yıkılmasıyla Türk milleti ve onun önderi Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde yeni Türkiye Cumhuriyeti Devleti kurulmuştur. Çok uluslu bir devlet geleneğinden milli .devlet anlayışına yönelmek zorunluluğu yeni kurum ve kuruluşlar kurmayı gerektirmiştir. Eski kurumların yerine kurulan yeni Türk devletinde yapılanlar inkılap/devrim olarak isimlendirilmiştir. Atatürk`ün ifadesiyle yapılanlar "Türk milletini son asırlarda geri bırakmış olan müesseseleri yıkarak yerlerine, milletin en yüksek medeni icaplara göre ilerlemesini temin edecek, yeni müesseseleri koymuş olmaktır". Çalışma yeni bir kurum olan ve halen hizmet veren Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı`nın kuruluşunu ve Atatürk döneminde yapılan devrimlerle ilişkisini tarihi bağlamında ele almıştır. Atatürk Devrimleri ve Diyanet İşleri Başkanlığı (1924-1938) başlıklı bu çalışmada Diyanet İşleri Başkanlığı`nın tarihi bir zemini olduğu ve bir gecede kurulmadığı ortaya konulmuştur. Osmanlı Devleti yıkılınca eski devlet anlayışından milli devlet anlayışına yönelirken, öteden beri gelen dinsel olan ve olmayan kurum, kuruluş ve kadroların bazıları kaldırılırken bazıları yeni kanunlarla düzenlenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti`nin yeni kurulan ve çeşitli alanlarda hizmet veren diğer kurumları gibi Diyanet İşleri Başkanlığı da Türk toplumuna, hizmet vermiştir. Bu hizmetin türü kurumun kuruluş kanununun 1. maddesinde belirtildiği üzere muamelat-ı nassa dair ahkamın teşri-i infazı TBMM ve onun teşkil ettiği hükümete ait olup Diyanet İşleri Başkanlığı İslam dininin sadece iman ve ibadet konularında hizmet vermek üzere kurulmuştur.