Ahlak

H. Z. Ülken’in kendisine özgü tasnifi ile Ahlak kuramlarının izahını ve eleştirisini yaptığı, üniversitede öğrencilerinin ve genel okuyucunun yararlanması için hazırladığı bir kitaptır *Ahlak*.

Eski Yunan’daki sofistik atışmalardan Kant’ın görev ahlâkına, Stoacı ataraxia’dan Darwin’in evrimsel ahlâk anlayışına, Epikuros’un yanlış algılanan haz düşüncesinden Scheler’in değerler etiğine vb. ahlak konusunda etkili olmuş düşünürlerin görüşleri ele alınırken, ahlak felsefesinde iki esaslı konu beliriyor: ahlaki hareket, ahlâki fail. Ahlâk ilkelerine, muhtevalarına, tiplerine göre, ve gene bir dünya görüşü olarak ya da ahlaki failin tabiat karşısındaki zihni davranışına göre ayırımlarda bulunuluyor. Ahlaki seçme ve tercihler ile iradi faaliyet ve değer yargılarının kökenlerine dair analizler yapılırken, burada daima diyalektik, özellikle de natüralist diyalektik göz önüne alınır.

Ahlaki tecrübede ahlakın dinle ilgisinin, bütün mistik ahlaklarının yanısıra formalist, epistemolojik, fenomenolojik ve bilimci ahlâk teorilerinin de imkanlarını ve yetersizliklerini değerlendiren H. Z. Ülken, bir yandan da felsefi bir disiplin olarak Ahlâk’ın sistematik olarak ele alınışı ve öğretimi konusunda özgün bir yaklaşım sergiliyor.