Tükendi
Gelince Haber VerBu çalışma, 31 Mart Vakası olarak adlandırılan, keşmekeş olaylardan başlayıp, Abdülhamid’in Yıldız Sarayında Hal’ edilip, Selanik’e gönderilmesi ile devam eden ve burada kaldığı süredeki olayları ile Beylerbeyi Sarayı’ndaki günlerini, kendi ağızından anlatan bir çalışmadır.
Bu eser üç kısım ve 14 bölümden oluşmaktadır. Birinci kısım 31 Mart olaylarından, Abdülhamid’in Sirkeci Garı’na kadar getirilişi, İkinci kısım Selanik’teki yaşamı, üçüncü kısım ise Balkan Savaşlarının başlamasına yakın, tehlike görülerek, Abdülhamid’in İstanbul Beylerbeyi Sarayı’na getirilmesi ve vefatını içermektedir.
Bu çalışmanın ana temelini, Abdülhamid Han’ın yaveri ve muhafızı Ali Fethi (Okyar) Bey’in hatıraları, Paris Sefir olarak atanması üzerine yerine önerdiği bu Kolağası Rasim Celaleddin Bey’in hatıraları ve gazeteci Ziya Hurşit Bey’in araştırmalarını içermektedir. Ayrıca az da olsa yer yer Ayşe ve Şadiye Sultanların hatıralarından da burada yer verilmiştir. Çünkü bu esere bütünlük sağlanması ve teyit edilmesi ancak bu şekilde olabilmiştir.
Eserin ana unsuru, Abdülhamid Han’ın o dönemdeki ya da eskiden yaşadıklarını anlatmasıdır. Kişiler, olaylar hakkında kendisini savunma açısından da çok önemlidir.
Eseri okumak isteyenler, şunu bilmelidir ki yaşlı bir adam daracık bir köşkte, çok az irtibat kurduğu bir ortamda, geçen hayatını anlatmaktadır. Ayrıca, ölüm döneminin acıklı durumu da yer almıştır.